Marcin Luter w cytatach

Albrecht Dürer, Portret Erazma z Rotterdamu, ok. 1520 Erazm i Luter nigdy nie spotkali się osobiście, ale korespondowali od 1519 roku. Pod koniec 1516 roku bibliotekarz i sekretarz Fryderyka III Mądrego Jerzy Spalatin podjął próbę nawiązania pierwszego kontaktu listownego. W swoim liście Spalatin przedstawił przebywającemu wówczas w Bazylei Erazmowi tezę młodego augustianina eremity Marcina Lutra, który uważał, że wyjaśnienie Erazma na temat „Justitii” Pawła z Tarsu jest nieprecyzyjne i że grzech pierworodny jest nie wystarczająco uwzględniony. List pozostał bez odpowiedzi. 28 marca 1519 roku Marcin Luter napisał po raz pierwszy list do Erazma. 31 października 1517 roku Luter opublikował swoje 95 Tez, co wywołało gorące dyskusje w kręgach kościelnych, być może więc szukał wsparcia u Erazma. Zamiast tego 14 kwietnia 1519 Erazm zwrócił się bezpośrednio do elektora Fryderyka III Mądrego. Pisał między innymi, że Marcin Luter był mu „całkowicie nieznany”, ale każdy, kto go znał, powinien „...

Ragout z jelenia. Foto: przeslijprzepis.pl Ragout z jelenia: 100 g wędzonej i surowej wieprzowiny pokroić w kostkę i roztopić z dodatkiem słoniny. 1kg jeleniego mięsa pokroić w kostkę o wymiarach 4x4cm i piec na wolnym ogniu. 500 g grzybów leśnych pokroić w plasterki, dodać roztopione mięso wieprzowe i piec razem z 3 posiekanymi szalotkami, 50 g marchewki skrojonej w kostkę 1x1 cm, pietruszką i selerem. Następnie, tak upieczoną całość dodać do mięsa jeleniego, wlać 250 ml śmietany 6% i 260 ml bulionu wołowego, dalej gotować, przyprawiając listkiem laurowym, goździkiem i gałązkami jałowca. Ragout smakuje jako farsz do naleśników lub pasztecików. L. Vogt, Das Luther-Melanchthon Kochbuch, Lindemann Verlag GmbH 2015, 155.

Rady w sprawie Interim lipskiego, malowidło ścienne na zamku Albrechtsburg w Miśni, 1910 Po zwycięstwie cesarza Karola V w wojnie szmalkaldzkiej nad Związkiem Szmalkaldzkim, podjęto liczne działania rekatolicyzujące w ramach tzw. Interim augsburskiego w 1548 roku. Choć protestantom udało się tymczasowo wprowadzić w życie kielich dla osόb świeckich i małżeństwo duchownych, nie spotkało się to z aprobatą przedstawicieli strony katolickiej. Ponieważ były sojusznik Karola V, nowy elektor Saksonii Maurycy Wettyn, skłaniał się do rozwiązań reformacyjnych, powierzył Filipowi Melanchtonowi i jego doradcom elektorskim zadanie opracowania nowego porządku kościelnego. Maurycy przedstawił parlamentowi lipskiemu do zatwierdzenia kombinację różnych formuł. Tak zwane artykuły lipskie mieszały elementy teologii protestanckiej i reformowały stanowisko katolickie. W nowo opracowanej formie zamierzano zachować mszę łacińską, święta maryjne i Boże Ciało. Jednakże stany tylko częściowo przyjęły artykuły...

Maurycy Wettyn (1521-1553) Książę Maurycy Saski podczas Interim augsburskiego w 1548 roku przyjął stanowisko lojalne wobec cesarza Karola V, co wynikało z kilku przesłanek politycznych i osobistych. Maurycy, będąc jednym z prominentnych książąt saskich, starał się w tym okresie zachować swoją pozycję i bezpieczeństwo swojego państwa w kontekście narastających napięć religijnych w Cesarstwie. Poparcie dla cesarza było więc w dużej mierze motywowane pragmatyzmem politycznym – książę dążył do uniknięcia otwartego konfliktu z monarchią, co mogłoby osłabić jego władzę i autorytet w Saksonii. Ponadto, lojalność wobec Karola V dawała mu możliwość negocjowania korzystniejszych warunków dla swojego księstwa w ramach szerokich reform religijnych i politycznych narzucanych przez cesarza. Jednocześnie postawa Maurycego wywołała mieszane reakcje wśród książąt ewangelickich. Wielu z nich, zwłaszcza tych bardziej radykalnych w kwestiach religijnych, postrzegało poparcie dla Interim jako zdradę inter...

Heinrich Vogtherr Młodszy, Augsburg w 1550 roku To tymczasowy dekret cesarza Karola V Habsburga ogłoszony 15 maja 1548 roku, przyjęty na Sejmie Rzeszy w Augsburgu 30 czerwca tegoż roku. Stanowił próbę uregulowania kwestii religijnych w Cesarstwie po przegranej przez obóz ewangelicki I wojnie szmalkaldzkiej (1546-1547). Przyjęte wówczas postanowienia nie zadowalały ani katolików, ani ewangelików i ostatecznie nie zostały zrealizowane. Po zwycięskiej dla cesarza wojnie, sejm w Augsburgu postanowił w 1547 roku, że należy przyjąć tymczasowe porozumienie w kwestiach religijnych, które będzie obowiązywało do zakończenia obrad soboru trydenckiego. W lutym 1548 roku cesarz powołał komisję złożoną z przedstawicieli obu wyznań, która jednak nie była w stanie osiągnąć porozumienia. Ostatecznie, na polecenie cesarza, dokument teologiczny opracowali biskup Naumburga Julius von Pflug, biskup pomocniczy Moguncji Michael Helding i Johannes Agricola, nadworny kaznodzieja elektora Joachima z Brandenburg...

Pogrom  Żydów W XIII i XIV wieku doszło do licznych poważnych pogromów i wypędzeń Żydów. W 1221 roku wymordowano gminę żydowską w Erfurcie, w 1235 - w Fuldzie, a w 1285 roku w Monachium. W 1264 roku angielscy Żydzi padli ofiarą pogromu w Londynie. We wszystkich przypadkach pogrom był poprzedzony zarzutami rzekomego morderstwa rytualnego. W 1290 roku król Anglii Edward I wypędził wszystkich Żydów ze swojego terytorium. W 1306 roku Filip IV poszedł w jego ślady we Francji. Większość wypędzonych z Anglii i Francji początkowo uciekła do Świętego Cesarstwa Rzymskiego, na tereny niemieckie lub włoskie. Tam wcale nie byli bezpieczni przed prześladowaniami na całym świecie. Żydzi byli często tolerowani w europejskich królestwach i księstwach tylko wtedy, gdy przynosili władcom korzyści ekonomiczne. 1. Pogrom Rintfleischa (1298) W małym miasteczku Röttingen we Frankonii (dzisiejsza Bawaria) krążyły pogłoski o profanacji hostii. Grupa” pod wodzą „nobilisa Rintfleischa” lub „króla Rint...