Plagiat?

Plagiat?

Proponowana przeze mnie publikacja książkowa jest zbiorem myśli Marcina Lutra. Można by rzec, nim w tym odkrywczego, skoro dzieła tego niemieckiego Reformatora zebrano w opisanej wcześniej na tej stronie tzw. Edycji Weimarskiej (Weimarer Ausgabe, WA). Poza tym, bez trudu można znaleźć dziesiątki stron w internecie z jego aforyzmami…

Po pierwsze, zamieszczone w wirtualnej rzeczywistości myśli mają niewielką wartość poznawczą. Stanowią najczęściej dosłowne tłumaczenia (z zachowaniem kolejności cytatów) niemieckich stron internetowych o podobnej tematyce, bez wskazania na konkretne źródło literaturowe. Jest to tzw. plagiat ukryty. 

Nierzadko zdarza się też, że na stronach słowa Lutra wymieszane są ze słowami mu przypisywanymi, których prawdziwości nie jesteśmy w stanie udowodnić. Klasycznym tego typu przykładem wydaje się być powszechnie podawany cytat: „Nawet gdybym wiedział, że jutro nastąpi koniec świata, to dziś jeszcze posadziłbym drzewko jabłoni”. Przyznaję, interesujący… ale jego autentyczności nie wykazano na podstawie Edycji Weimarskiej. I tak oto powiela się niemające wartości naukowej legendy i bajania. 

U progu 500-lecia Reformacji proponuję Państwu prawdę historyczną o Marcinie Lutrze poprzez jego słowa skategoryzowane w wybranych działach: u góry strony znajdziecie w mojej książce tłumaczenie słów Reformatora na język polski z zachowaniem litery oraz ducha epoki, w której zostały wypowiedziane/spisane a u dołu oryginał w języku (staro)niemieckim i łacińskim z odnośnikiem literaturowym, będący gwarantem prawdziwości autorstwa wybranych aforyzmów z ewentualną ich ilustracją fotograficzną na stronie obok. Jak pisałem, w wyborze cytatów opierałem się także na starodrukach niemieckich autorów, którzy spisali słowa Marcina Lutra ze znalezionych listów jego autorstwa przed kilkoma stuleciami, tworząc swoisty ich zbiór.

Po drugie, myśl do myśli podobna, ale nie jest taka sama. Weimarana składa się z ok. 80 tysięcy stron zamieszczonych w 119 tomach. Nierzadko doktor Luter powtarzał swoje myśli w listach (WA BR) lub też Mowach Stołowych (WA TR), zastępując w zdaniu kilka wyrazów, które nie zmieniały ogólnego sensu. Aforyzm bez odnośnika bibliograficznego może zatem odnosić się do kilku, niekiedy kilkunastu fragmentów Edycji Weimarskiej i być traktowany jako ich luźne tłumaczenie. Tłumaczenia konkretnego fragmentu może różnić się w zależności od wiedzy i wrażliwości tłumacza: jeden pragnie zachować „ducha czasu” epoki, inny chce być zrozumianym przez sobie współczesnym… Sytuacja taka nie uchybia własności intelektualnej żadnego z nich a jest jedynie uzupełnieniem i możliwością wyboru dla Czytelnika, które tłumaczenie jest Mu bliższe.

Zainteresowanych odsyłam także do artykułu:  Co (nie) jest plagiatem?

Literatura:

1. R. Zenderowski: Plagiat. Istota – rodzaje – skutki (w odniesieniu do prac pisemnych na studiach wyższych), 2008.

2. A. Beckermann, Zitat, Paraphrase, Plagiat. 2002.

3. G. Reichmann: Textplagiate in der Wissenschaft und deren Verhinderung.In: Information. Wissenschaft & Praxis 64, 2013, 179–181.

4. « Condamnation pour plagiat de Marvin Gaye: le monde de la musique inquiet », LExpress.fr,‎ 12 mars 2015.

5. A. Picovschi, « Qu'est ce que le plagiat ? - Droit de la propriété intellectuelle - Cabinet Avocats Picovschi », Avocats Picovschi,‎ 28 décembre 2011.

Jak odczytywać Weimaranę?

Jak odczytywać Weimaranę?

Marcin Luter był niezwykle płodną intelektualnie osobą. Tylko podczas swego 10-ciomiesięcznego pobytu na zamku Wartburg, od 4. maja 1521 do 1. marca 1522, przetłumaczył on Nowy Testament na język niemiecki i napisał liczne traktaty, zbiór kazań (Postyllę) oraz 728 listów, przynajmniej tyle jest do dzisiaj znanych. Wiele z nich nie zbierano za życia Reformatora. To, co ocalało, spisane jest jako tzw. Weimarana (Edycja Weimarska, Weimarer Ausgabe, WA).

Edycja Weimarska składa się z wielu dziesiątków tysięcy stron zebranych w 119 tomach zawierających chronologicznie zebrane dzieła, listy, myśli, anegdoty oraz komentarze do Biblii Marcina Lutra. Można traktować ją jako dżunglę informacji, w której trudno dotrzeć do celu. Przy znajomości kilku prostych reguł Weimarana jawi się jako ogromny, usystematyzowany zbiór, niejako sam objaśniający się, którym w istocie jest…

A więc, jeśli chodzi o Pisma (WA) oraz Niemiecką Biblię (WA DB), bibliografia opisana jest w następującym porządku:
- na początku podaje się wybrany skrót do kategorii Edycji Weimarskiej (WA lub WA DB)
-następnie numer tomu, numer strony i numer linijki.

Na przykład:
WA 7, 336, 30-36 – Pisma, tom 7, strona 336, linijki od 30 do 36;
WA DB 10 l, 100, 33-34 – Niemiecka Biblia, tom 10 I, strona 100, linijki od 33 do 34.

Mowy Stołowe (WA TR) zostały opisane w punktach. I tak:
- na początku występuje skrót kategorii, tj. WA TR
- dalej numer tomu, numer mowy i ewentualnie numer linijki.

Na przykład:
WA TR 4, 4369,5 - Mowy Stołowe, tom 4, numer mowy 4369, linijka 5.

Listy (WA BR) zebrano w następującym porządku:
- na początku występuje skrót kategorii, tj. WA BR
- potem numer tomu, numer listu i numer linijki, z którego pochodzi dany fragment (każdy list zawiera numerację linijek tekstu).

Przykładowo:
WA BR 7, 2251, 1 – Listy, tom 7, numer listu 2251, linijka 1.

Do Mów Stołowych i Listów nie podaje się numeru stron tylko numer linijki. W rozmaitych wydaniach Weimarany, prawdopodobnie dzięki innym czcionkom, wybrane fragmenty znajdują się na zupełnie innych stronach. Wypis literaturowy z numerem linijki umożliwia odszukanie cytatu w każdym jej wydaniu.

Rozkoszujcie się Państwo elektroniczną wersją Edycji Weimarskiej, która choć okrojona, jest skarbnicą ocalonej od zapomnienia wiedzy. Niech dobrą powtórkę stanowią poniższe skróty. Ćwiczenie czyni mistrza – potrafilibyście Państwo je odczytać? A może znaleźć?
WA 27, 123, 7-13;
WA BR 8, 3238, 5;
WA TR 6, 6904, 13.

O Mowach Stołowych

O Mowach Stołowych

Marcin Luter był towarzyskim człowiekiem, cenił sobie dyskusje na różnych płaszczyznach: naukowej, prywatnej itd. Te mniej oficjalne miały miejsce podczas przygotowywanych z pieczołowitością przez jego żonę Katarzynę posiłków w dawnym refektorium klasztoru augustiańskiego, w którym mieszkali, na parterze. Rozmowy, protokołowane przez biesiadników, zebrano w Edycji Weimarskiej jako tzw. Mowy Stołowe (WA TR). Na spotkania z profesorem teologii przychodziło zazwyczaj 35-50 osób. Odbywały się one wiele razy w tygodniu. Przy stole zasiadali tradycyjnie gospodarz i gospodyni. Z czasem, Katarzyna von Bora (żona Lutra) była jedyną kobietą w towarzystwie. Częstymi gośćmi tych rozmów byli przyjaciele i znajomi Ojca Reformacji: Melanchton, Bugenhagen, Caspar Cruciger, czy Justus Jonas, ale także studenci wittenberskiego uniwersytetu, czy przyjezdni książęta. Podczas degustacji potraw podejmowano rozmaite tematy zarówno po niemiecku jak i łacinie (co jest kolejnym dowodem na to, iż Luter mówił tym językiem płynnie): od problemów teologicznych, polityki, kwestii małżeństwa i rodziny po nowinki z Saksonii, czarownice i zjawiska przyrody. To musiała być prawdziwa uczta dla duszy i ciała! Zgodnie z ówczesnym zwyczajem Gospodarz podsumowywał wszelakie dyskusje i miał ostatnie zdanie. 

Literatura:

1. K. Bärenfänger: Zum Umgang mit Luthers Tischreden. In: Katharina Bärenfänger u. a.: Martin Luthers Tischreden. Neuansätze der Forschung, 2013, 43.

2. W. Hazlitt, "Introduction". Martin Luther's Table Talk. Retrieved 14 January 2011.

O bibliografii mojej książki…

A teraz o bibliografii mojej książki…
Źródłem wiedzy o życiu i twórczości Doktora Lutra jest tzw. Edycja Weimarska (Weimarer Ausgabe, WA), popularnie zwana Weimaraną. Zebrano w niej wszystkie dzieła, wypowiedzi, anegdoty Reformatora w języku niemieckim i łacińskim. Jej oficjalny tytuł to Martin Luthers Werke (Dzieła Marcina Lutra). Weimaranę podzielono na cztery kategorie:

WA Martin Luthers Werke. Kritische Gesamtausgabe. Schriften (chronologicznie zebrane Pisma)

WA TR Martin Luthers Werke. Kritische Gesamtausgabe. Tischreden (Mowy stołowe)
WA BR Martin Luthers Werke. Kritische Gesamtausgabe. Briefwechsel (Wybór listów)
WA DB Martin Luthers Werke. Kritische Gesamtausgabe. Deutsche Bibel (Niemiecka Biblia)

Zbiór dzieł Marcina Lutra rozpoczęto na polecenie Cesarza w 1883 roku z okazji 400. rocznicy urodzin Reformatora a ukończono w 2009 r. Początkowo Weimarana była projektem specjalnie utworzonej do tego celu komisji w Pruskim Ministerstwie Edukacji. Później, po upadku Cesarstwa, Heidelberska Akademia Nauk nadzorowała dalsze jej kształtowanie się.
Edycja Weimarska zawiera ok. 80 tysięcy stron zebranych w 119 tomach, z czego:

WA zawiera 80 tomów,
WA TR zawiera 6 tomów,
WA BR zawiera 18 tomów,
WA DB zawiera 15 tomów.

Dla każdego działu został utworzony indeks tematyczny. W Weimaranie spisano litera po literze, słowo po słowie z zebranych prac i wypowiedzi Marcina Lutra, nie nadając im nowoczesnego jak na tamte czasy znaczenia. Niekiedy zdanie napisane jest w dwóch językach, zgodnie z XVI-wiecznym oryginałem. Dzięki mrówczej pracy, trwającej 128 lat, powstało unikatowe dzieło historyczne. WA jest również dostępna w postaci elektronicznej bazy danych zawierającej 53 tomy.

W swojej książce wykorzystałem Edycję Weimarską z lat 1883-1929. Pragnę poinformować, że cytowane przeze mnie źródła spełniają prawa autorskie a swoim honorem zaręczyć, iż nie ma obawy o ewentualny plagiat.

Literatura:

1. Martin Luther. In: Heinz Ludwig Arnold (Hrsg.), Kindlers Literatur Lexikon, 2009, 386-392.

2. Luter w dziełach Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP.

O współtworzeniu i współfinansowaniu książki

Dlaczego zbiórka pieniędzy? To proste! 

• Ten pomysł stanowi jedną ze składowych konceptu mojej książki jako platformy informacyjnej. Jeżeli ktoś zechce być zaangażowany finansowo w powstanie „Marcina Lutra w cytatach”, oczekuje wiadomości na temat produktu: z jakiej okazji powstaje, co zawiera, kto go (współ)tworzy itd. 

• Poza tym, datki umożliwiają poszerzenie kręgu zainteresowanych moim projektem na rok 2017. Nie ogranicza nas zasięg informacji podawanych z ust do ust, że znajomy czy znajomy znajomego chce wydać książkę. Każdy w dowolnej chwili ma szansę partycypować w powstawaniu zbioru cytatów doktora Lutra do końca grudnia 2016, wpłacając dowolną kwotę z dopiskiem „książka 2017” na podany w Zakładce O książce numer konta. 

• Po trzecie, osoba współfinansująca „Marcina Lutra w cytatach” będzie mogła być dumna, że osobiście przyczyniła się do rozwoju i tak nie najwyższego czytelnictwa na rodzimym rynku wydawniczym. 

Szanowni Państwo, uwierzcie zatem w moc tak zwanej symbolicznej kwoty, bo ta zwielokrotniona dobrą wolą potrafi zdziałać cuda!

O książce

„Nie powinno się uważać drugiego za wiernego przyjaciela zanim nie zjadło się z nim korca [beczki] soli.”

Ten cytat przeszedł w różnorodnych wersjach do potocznej mowy. Czy wiadomo jednak, kto jest jego autorem? Ksiądz Marcin Luter! Ten niemiecki reformator znany jest bardziej jako teolog sprzeciwu aniżeli zwyczajny człowiek, celnie formułujący swoje myśli na temat otaczającej codzienności, przynajmniej jeśli chodzi o polskie wydawnictwa na jego temat.

W 2017 roku przypada Jubileusz 500-lecia Reformacji. Z tej okazji przygotowywanych jest wiele pozycji o historii kościoła ewangelickiego w Polsce i na świecie, wydarzeń kulturalnych i oświatowych o charakterze ekumenicznym. Brak jednak jakichkolwiek danych, jeśli chodzi o pojawienie się na polskim rynku wydawniczym zbioru aforyzmów i myśli Lutra. W Niemczech książki o wspomnianej tematyce wydaje się od dwóch stuleci, przybliżając tym samym sylwetkę Reformatora. Proponowana przeze mnie pozycja książkowa „Marcin Luter w cytatach“ wydaje się wypełniać lukę wydawniczą na ojczystym rynku.

Od kilku lat tłumaczę słowa księdza Marcina Lutra w oparciu o różnorodną bibliografię, przede wszystkim o oryginalne dzieła niemieckiego teologa, pochodzące z XVI wieku. W moim zamyśle „Marcin Luter w cytatach” (format B5) ma być zbiorem 60 cytatów zebranych na ok. 100 stronach, urozmaiconych moimi własnymi kolorowymi fotografiami. Myśli te nie mają w zamyśle polaryzować, pokazywać różnic doktrynalnych pomiędzy Kościołem Katolickim a Protestantyzmem. 500 lat po przybiciu 95 tez na drzwiach kościoła w Wittenberdze chrześcijanie na całym świecie myślą o pokoju i wzajemnym poszanowaniu różnic. 

W tym duchu przetłumaczone przeze mnie cytaty podzielone są na następujące kategorie: 
natura ludzka, 
dobre uczynki, 
kobieta, 
bliscy, 
grzech 
i Luter nieznany. 
Szczególnie bliska jest mi ostatnia kategoria, ukazująca niemieckiego teologa w sposób w pełni zaskakujący, jako autora powiedzeń, które powszechnie używamy na co dzień, jak: To pasuje jak pięść do oka; Myśli nie podlegają ocleniu, Dobre uczynki są bezimienne itd.

„Marcin Luter w cytatach” ma stać się swoistą platformą informacyjną i ekumeniczną. Dzięki aforyzmom niemieckiego reformatora chciałbym przybliżyć chrześcijanom różnych odłamów nadchodzący Jubileusz Reformacji. Wszyscy ludzie dobrej woli mają szansę bezpośredniego udziału w tworzeniu wyżej wymienionej pozycji książkowej. Trwają rozmowy z wybranymi wydawnictwami na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Aby zapewnić odpowiedni nakład i wypromować książkę, potrzebne jest wsparcie finansowe. Mam nadzieję, że choć trochę zdołałem Państwa zainteresować moim pomysłem. W razie jakichkolwiek pytań, chętnie służę pomocą. Gdyby zechcieli Państwo także finansowo uczestniczyć w wydaniu „Marcina Lutra w cytatach”, byłbym niezwykle wdzięczny. Szczególnie hojnych Darczyńców chciałbym wyróżnić imiennie na jednej z ostatnich stron książki. Kwoty z dopiskiem „książka 2017” proszę wysyłać na niżej podany numer konta. Już teraz serdecznie dziękuję za każde wsparcie!

Bank Millennium SA

Numer konta: 09 1160 2202 0000 0002 7233 9879

Właściciel konta: Elżbieta Ewa Basińska

Uprzejmie informuję, iż nie posiadam konta bankowego na terenie Rzeczpospolitej i dlatego podaję konto, którego Właścicielką jest moja Mama, Pani Elżbieta Ewa Basińska, a do którego mam wszelkie uprawnienia.

Nazywam się Kamil Basiński. Mam 32 lata. Od 4 lat mieszkam na terenie Republiki Federalnej Niemiec. Należę do Towarzystwa zajmującego się historią Kościoła Ewangelickiego w Wirtembergii (Verein für württembergische Kirchengeschichte) z siedzibą w Stuttgarcie i Towarzystwa Polsko-Niemieckiego o/Poznań. Absolwent Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Tłumacz wydanej w 2014 „Kroniki Lubomierza“.