czwartek, 26 lipca 2018

Słynni polscy luteranie - XVII i XVIII wiek


Jan Heweliusz (1611-1687) - gdański astronom, matematyk i konstruktor instrumentów naukowych;

Szymon Bogumił Zug (1733-1807) - architekt i projektant ogrodów, jeden z najwybitniejszych architektów oświecenia, autor m.in. ewangelicko-augsburskiego kościoła św. Trójcy, pałacu Poniatowskiego w Warszawie i pałacu w Natolinie;

Paweł Twardy (1737-1807) - duchowny luterański, tłumacz, edytor, wydawca i pisarz religijny; ustanowił stypendium dla polskich studentów teologii z Wrocławia i Śląska Cieszyńskiego, które przetrwało do czasów I wojny światowej;

Jan Chrystian Schuch (1752–1813) – architekt, ogrodnik;

Zygmunt Vogel (1764-1826) - malarz akwarelista, rysownik; nadworny rysownik Stanisława Augusta Poniatowskiego, twórca gabinetu rycin w Zamku Królewskim w Warszawie;




Krzysztof Celestyn Mrongowiusz (1764-1855) - pisarz, tłumacz, leksykograf; obrońca polskości na Warmii i Mazurach, popularyzator języka polskiego. Był pierwszym badaczem kaszubszczyzny i gwar Warmii i Mazur;

Józef Elsner (1769-1854) - kompozytor, pierwszy nauczyciel Chopina;

Samuel Bogumił Linde (1771-1847) - leksykograf, współorganizator Uniwersytetu Warszawskiego, członek Rady Wychowania Publicznego i warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Autor Słownika Języka Polskiego, sześciotomowego dzieła zawierającego 60 tysięcy haseł;

Józef Longin Sowiński (1777-1831) – generał, dowódca obrony reduty na Woli w Warszawie (1831). Juliusz Słowacki w wierszu Sowiński w okopach Woli opisał bohaterstwo generała, który bronił posterunku do ostatniej kropi krwi; w rzeczywistości wraz ze swoimi żołnierzami poddał się Rosjanom, a potem wszyscy zostali zaszlachtowani bagnetami;

Marianna Stryjeńska (1777-1848) - lubelska powieściopisarka, tłumaczka i poetka;

Michał Szubert (1787–1860) – profesor, twórca Ogrodu Botanicznego w Warszawie;

Dawid Flamm (1793-1866) - ginekolog.


Literatura:

J. Szturc, Ewangelicy w Polsce. Słownik biograficzny XVI - XX wieku, 1998.

piątek, 20 lipca 2018

Margot Käßmann i "Marcina Lutra myśli (nie)znane"

Margot Käßmann, Ambasadorka Jubileuszu 500-lecia Reformacji 1517-2017 Kościoła Ewangelickiego w Niemczech (EKD), przeszła z dniem 1.07.2018 na emeryturę, zostając zwolnioną z obowiązków pastorskich. Podczas uroczystości pożegnalnych profesor M. Käßmann odebrała swój egzemplarz "Marcina Lutra myśli (nie)znanych" z rąk autora. Foto: Kamil Basiński.







niedziela, 15 lipca 2018

500-lecie Dysputy Heidelberskiej w Evangelisches Stift w Tybindze


10 lipca odbyło się spotkanie z okazji 500-lecia Dysputy Heidelberskiej w Evangelisches Stift. Udział wzięli studenci teologii ewangelickiej w Tybindze oraz repetent Evangelisches Stift pastor Simon Wandel. Zaproszonym gościem był prof. Volker Leppin zajmujący się historią Kościoła ze szczególnym uwzględnieniem czasów Reformacji i Oświecenia. Jego publikacje o Marcinie Lutrze cieszą się dużym uznaniem na niemieckim rynku wydawniczym. Wielokrotnie nagradzany, w tym przez uniwersytet w Heidelbergu (gdzie studiował) i Akademię Nauk w Getyndze. 





Dyskusja, moderowana przez Kamila Basińskiego, obejmowała przybliżenie wątku historycznego związanego z Dyskusją Heidelberską, rozmowę o przedstawionych przez wittenberskiego Reformatora tezach, w tym dotyczących filozofii, a także refleksję na temat teologii krzyża (theologia crucis) i jego aktualnym znaczeniu dla społeczeństw europejskich. Duże zainteresowanie uczestników utorowało nowe szlaki rozmowie. Liczne pytania, sugestie, czasem w żartobliwej formie, ożywiło spotkanie i umożliwiło unikalną wymianę myśli.