niedziela, 30 stycznia 2022

Honorowy Patronat – część druga

Honorowy Patronat nad powstającą publikacją „Ty, ktόry miliony gwiazd zapaliłeś” objęli:

Marcin Armański - Kantor Kościoła Pokoju w Świdnicy, obecnie w Jaworze, organista zboru ewangelicko-reformowanego we Wrocławiu, budowniczy instrumentów


Jerzy Buzek - Profesor nauk technicznych, poseł do Parlamentu Europejskiego nieprzerwanie od 2004 roku, a w latach 2009-2012 jego przewodniczący, w Parlamencie Europejskim zasiada w Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii. Sprawozdawca m.in. Dyrektywy Gazowej czy Raportu o dostawach gazu do UE. W 2016 roku Euractiv uznał go za jedną z trzech najbardziej wpływowych osób europejskiej polityki energetycznej. Zwycięzca rankingów dziennika „Rzeczpospolita” na najlepszego polskiego europosła w 2008 i 2018 roku. W latach 1997-2001 Premier RP; jego Rząd przeprowadził reformy: górnictwa, administracji, oświaty, zdrowia i emerytalną oraz rozpoczął negocjacje w sprawie członkostwa Polski w Unii Europejskiej; Kawaler Orderu Orła Białego


Urszula Pasławska - Polityk, samorządowiec, poseł na Sejm Rzeczpospolitej Polskiej, z wykształcenia prawnik, z pochodzenia Mazurka – ewangeliczka; w Sejmie zajmuje się ekologią, pracą na rzecz rozwoju Warmii i Mazur, polityką społeczną, w tym równouprawnieniem kobiet; zaangażowana w działalność Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w swoim regionie i Polsce


Łukasz Sitek - Zawodnik rajdόw samochodowych, samorządowiec, społecznik, członek Rady Parafialnej w Ustroniu, Przewodniczący Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Ekumenicznego w Ustroniu


Joanna Szczepankiewicz-Battek - Doktor habilitowana nauk o Ziemi, specjalistka w zakresie geografii historycznej, politycznej, kultur i religii; Profesor Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu


Marek Jerzy Uglorz - Duchowny ewangelicki, biblista, profesor Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie


Patronat medialny:

Polskie Towarzystwo Ewangelickie


w tym Polskie Towarzystwo Ewangelickie Oddział Ustroń

Ewangelickie Stowarzyszenie BETEL

Ewangelickie Stowarzyszenie Kultury EStoK

Kolegium Muzyki Ewangelickiej

Grupa Facebook Ewangelicy na Śląsku
 
Grupa Facebook Luteranie konfesyjni

Grupa Facebook Luteranie w Polsce

Grupa Facebook Przewodnicy Ewangelicy


Serdecznie dziękuję za poparcie mojego projektu,

Kamil Basiński

wtorek, 25 stycznia 2022

Honorowy Patronat – część pierwsza

Honorowy Patronat nad powstającą publikacją „Ty, ktόry miliony gwiazd zapaliłeś” objęli:

Ryszard Bogusz - Prezes Diakonii Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej, Biskup-senior Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej 


Wanda Falk - Dyrektor Generalna Diakonii Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej


Paweł Hause - Biskup Diecezji Mazurskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej


Marcin Makula - Biskup Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego, Naczelny Kapelan Wojskowy


Jerzy (Pańkowski) - Arcybiskup Diecezji Wrocławsko-Szczecińskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego,  Prawosławny Ordynariusz Wojska Polskiego, Profesor nauk teologicznych i rektor Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie


Waldemar Pytel - Biskup Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej

Serdecznie dziękuję za poparcie mojego projektu,

Kamil Basiński

czwartek, 20 stycznia 2022

"Eine treue Vermahnung sich zu hüten vor Aufruhr und Empörung"


W dniach 4-9 grudnia 1521 roku Marcin Luter pojechał potajemnie do Wittenbergi. W drodze otrzymał wiadomość o próbach radykalnej Odnowy Kościoła przez niektórych zwolenników Reformacji, w tym Andreasa Karlstadta. Gdzie dokładnie Reformator dowiedział się o tym? Tego nie wiemy. Niebawem po przybyciu do Wittenbergi doktor Luter postanowił pisemnie sprzeciwić się przeciwko niepokojom w mieście. 12 grudnia wysłał z zamku Wartburg manuskrypt pisma, które zostało wydane w 1522 roku pod tytułem „Eine treue Vermahnung sich zu hüten vor Aufruhr und Empörung” („Wierne upomnienie, by wystrzegać się rozruchów i oburzenia", WA 8,676-687). Marcin Luter nawiązuje w nim do studenckich rozruchów przeciwko klerowi w Erfurcie w czerwcu 1521 roku. Reformator uważa, że antychrześcijańskie królestwo papieża należy zwalczać mocą Słowa Bożego, a nie bezpośrednim użyciem siły. Bunt i tak wywołany chaos jest spowodowany działaniem diabła. Przemocy nie da się usprawiedliwić, nawet jeśli jest użyta z dobrych pobudek, gdyż jest ona nierozsądna, bo bardziej uderza w niewinnych niż tych, co go wywołali (WA 8,680,18-20). W finalnej części pisma Luter zwraca się przeciwko zwolennikom jego nauk, którzy pospiesznie wprowadzają reformy liturgiczne bez „niesienia Ewangelii w serce słabym w wierze”, nieprzygotowanym na tego typu zmiany. Doktor Luter ma na myśli tumult wywołany podczas jego pobytu w Wittenberdze, podczas którego studenci zniszczyli ołtarz w kościele franciszkanów.


Literatura:

1. H.-P. Hasse, Eine treue Vermahnung sich zu hüten vor Aufruhr und Empörung. In: V. Leppin, G. Schneider-Ludorff (Hrsg.), Das Luther-Lexikon, 2015, 183.

2. U. Bubenheimer, Luthers Stellung zum Aufruhr in Wittenberg 1520-1522 und die frühreformatorischen Wurzeln des landesherrlichen Kirchenregiments. In: ZSRG.K 71 (1985), 147-214.

sobota, 15 stycznia 2022

Kolejna książka już w drodze!


Bardzo miło mi poinformować, że moja następna publikacja nabiera coraz bardziej realnych kształtόw. A co będzie jej tematem? To chciałbym pozostawić jeszcze jako niespodziankę. Powstająca książka to kontynuacja mojego muzycznego projektu z tego roku, ktόra chce przybliżyć mało znany w kraju nad Wisłą nurt pobożnościowy luteranizmu. Honorowi Patroni, ktόrych znamy i szanujemy, rysunki Autorek i Autorόw z rόżnych miejsc w Polsce, a także najnowsze publikacje bibliograficzne z pewnością powodują, że trzeba zapoznać się z nią! Więcej informacji pojawi się w najbliższych tygodniach. Mam nadzieję, że zechcecie Państwo poprzeć ten książkowy projekt.

Moja najnowsza publikacja, ktόra ukaże się już za kilka miesięcy, podejmuje dyskusję z wieloma aspektami życia. Niezwykle istotne jest przy tym przywołanie zarόwno nieco starszej literatury, jak i najnowszych osiągnięć naukowych, zwłaszcza w polemice między teologią a naukami przyrodniczymi. 4,5% podanych w książce źródeł bibliograficznych ukazało się w 2021 roku, 9% w ciągu ostatnich dwόch, a 15% - w ciągu trzech lat. Należy dodać, iż cytowane pozycje literaturowe zaczerpnięto z ich ostatnich wydań, zapewniając aktualny dyskurs w podejmowanym temacie. A co stanowi bibliografię mojej książki? Pojedyncze publikacje naukowe, artykuły z danych periodykόw i witryn internetowych w czterech językach: angielskim, duńskim, niemieckim i polskim. Ich autorzy to niejednokrotnie nagradzani na arenie międzynarodowej naukowcy. Wszystko po to, by zapewnić jak najbardziej rzetelną dyskusję z rόżnych obszarόw językowych w danej kwestii. Nie zabraknie przy tym mojej linii argumentacyjnej. Już teraz zapraszam do zapoznania się z tą lekturą.


Serdecznie pozdrawiam,

Kamil Basiński

poniedziałek, 10 stycznia 2022

Marcin Luter jako tłumacz Nowego Testamentu w sztukach plastycznych

"Uwięziony” jako junker  (rycerz) Jörg  na zamku Wartburg było dla Marcina Lutra decydującym etapem o historycznym znaczeniu. Reformator mieszkał tam incognito od 4 maja 1521 do 1 marca 1522 roku i dalej studiował Słowo Boże. Przetłumaczył Nowy Testament na język niemiecki w zaledwie 11 tygodni (WA DB 6,XLIII) i stworzył w ten sposób podstawę jednolitego języka Niemców. Wcześniej istniało wprawdzie 14 wysokoniemieckich i 4 dolnoniemieckie fragmentaryczne tłumaczenia Biblii, ale dzięki autorytetowi Marcina Lutra oraz użytemu przez niego językowi saskiej kancelarii, który był zrozumiały dla każdego Niemca, tłumaczenie Reformatora zdefiniowało niemiecką kulturę na nowo. Język saskiej kancelarii wpłynął bowiem na rozwój gramatycznego języka niemieckiego (Hochdeutsch) używanego dzisiaj na terenie Republiki Federalnej Niemiec, Austrii, Szwajcarii i Księstwa Lichtensteinu.

Pomimo wyjątkowych wydarzeń na zamku Wartburg, czas pod kryptonimem „junker Jörg” był dość trudny dla doktora Lutra i towarzyszyły mu osobiste upadki. Wittenberski Reformator miał problemy z przyzwyczajeniem się do niemożności swobodnego działania. Po dziesięciu miesiącach (300 dniach z wyjątkiem krótkiego pobytu w Wittenberdze 4-9 grudnia 1521) w końcu opuścił zamek i nigdy do niego nie wrócił. Jednak jego osiągnięcia z tamtego czasu sprawiają, że okres wartburski jest niezapomniany i pozostawił po sobie wielką spuściznę. Nic dziwnego, że motyw Marcina Lutra jako tłumacza Nowego Testamentu był niezwykle popularny w sztukach plastycznych. Oto przykłady dzieł nawiązujących do okresu wartburskiego biografii wittenberskiego Reformatora:

Anonim, Marcin Luter tłumaczy Nowy Testament z pomocą Ducha Świętego, 1521

Litografia Gustava Königa z 1827 roku

Anonim, litografia z 1830 roku

Gustav König, Marcin Luter tłumaczy Nowy Testament z pomocą Filipa Melanchtona, 1847

Josef Mathias von Trenkwald, litografia z 1862 roku

Marcin Luter jak tłumacz Nowego Testamentu, pomnik Lutra w Bad Langensalza


Obraz Paula Thumanna z 1872 roku

Gustav König, 1897
Eugene Siberdt, Marcin Luter na zamku Wartburg, 1898
Marcin Luter jako tłumacz Nowego Testamentu, pomnik Lutra w Eisleben
Znaczek z 1921 roku

Kartka pocztowa z 1923 roku

Komiks z 2017 roku

Literatura:

V. Leppin, Die Reformation, 2017, 45.

środa, 5 stycznia 2022

Marcin Luter jako junker (rycerz) Jörg w sztukach plastycznych

Pomimo wyjątkowych wydarzeń na zamku Wartburg, w tym tłumaczenie Nowego Testamentu w 11 tygodni, czas pod kryptonimem „junker Jörg” był dość trudny dla Marcina Lutra i towarzyszyły mu osobiste upadki. Wittenberski Reformator miał problemy z przyzwyczajeniem się do niemożności swobodnego działania. Po dziesięciu miesiącach (300 dniach z wyjątkiem krótkiego pobytu w Wittenberdze 4-9 grudnia 1521) w końcu opuścił zamek i nigdy do niego nie wrócił. Jednak jego osiągnięcia z tamtego czasu sprawiają, że okres wartburski jest niezapomniany i pozostawił po sobie wielką spuściznę. Nic dziwnego, że motyw Marcina Lutra jako rycerza Jörga był niezwykle popularny w sztukach plastycznych. Oto przykłady dzieł nawiązujących do okresu wartburskiego biografii wittenberskiego Reformatora:

Łukasz Cranach Starszy, Marcin Luter jako junker Jörg, 1521


Łukasz Cranach Starszy, Marcin Luter jako junker Jörg, 1521/1522

Łukasz Cranach Starszy, 1522

Warsztat Łukasza Cranacha Starszego, 1537
Hans Sebald, 1522
Heinrich Göding, 1598
Ferdinand Jagemann, Marcin Luter jako brat Marcin, doktor Luter i junker Jörg, 1817

Marcin Luter jako junker Jörg, pomnik Lutra w Bad Langensalza

Jermie Singer, Marcin Luter jako junker Jörg w gospodzie (w Jenie), 1921
Anonim, wydruk z 1923 roku
Moneta z XX wieku
Karl Anton Fleck, Plama Marcina Lutra jako junkra Jörga, 1973

Znaczek wydany w Niemieckiej Republice Demokratycznej w 1983 roku
Volker Pohlenz, Marcin Luter jako junker jörg u Heiricha Stromera von Auerbacha, 2012

Gdy Marcin Luter jako junker Jörg przebywa na zamku Wartburg, niektórzy w Wittenberdze zagrażają wysiłkom Reformatora na rzecz Odnowy Kościoła poprzez radykalne zachowanie. Luter decyduje się wyjechać potajemnie do Wittenbergi. Opuszcza Wartburg przed południem 3 grudnia 1521 roku i jest w Lipsku około godziny 16:00. Tutaj potrzebuje bezpiecznego zakwaterowania. Od kilku lat Marcin Luter przyjaźni się z doktorem Heinrichem Stromerem von Auerbach, założycielem gospody „Auerbachs Keller”, któremu ufa. Stromer von Auerbach jest świadomy ryzyka, jakie podejmuje, jeśli przyjmie ekskomunikowanego heretyka - idee reformacyjne były zakazane w Lipsku w tym czasie - ale prowadzi znaną w mieście gospodę, w jaki sposób jeździec, który zsiada z konia, miałby zwrócić na siebie uwagę? Mimo to miny dwóch mężczyzn z obrazu malarza Volkera Polenza są bardzo napięte. Prawa ręka Lutra szuka oparcia w Biblii, ponieważ stanowiła podstawę jego wiary i zaufania do Boga. Tylko Pismo Święte, Słowo Boże objawia Prawdę.

Ponieważ gość był zaskoczeniem, szybko i niedbale rozłożono obrus. Zarówno Luter w kurtce jeźdźca, jak i Stromer von Auerbach w eleganckim stroju, pochodzący z uniwersytetu, nie mieli czasu się przebierać. Naukowiec wciąż trzyma w ręku rękopis swojego wykładu. Kielich stoi między przyjaciółmi jako symbol braterskiej więzi.

Na okładce biografii Marcina Lutra, 2016

Intarsja Hartwiga z 2017 roku
Podkładka pod mysz komputerową, 2017


 
Inne motywy związane z wartburskim okresem Marcina Lutra:

Paul Thumann, przybycie Marcina Lutra na zamek Wartburg, 1873 
Hugo Vogel, Marcin Luter głosi kazanie na zamku Wartburg, 1882

Heinrich Stelzner, Cranach maluje Lutra na zamku Wartburg (z tyłu Filip Melanchton), 1890
Uprowadzenie Marcina Lutra na zamek Wartburg, pomnik Lutra, Möhra
Miejsce pobytu M. Lutra na zamku Wartburg, znaczek z 1921 roku
Przybycie Marcina Lutra na zamek Wartburg, znaczek z 1921 roku
Puzzle z 2017 roku

Gra planszowa z 2017 roku

Literatura:

1. Th. Kaufmann, Neues von "Junker Jörg", 2020, 41-45.