Posty

Wyświetlanie postów z październik, 2023

Kościół Zamkowy w Wittenberdze

Obraz
Kościół Zamkowy, 2017 Kościół Zamkowy, znany również jako Kościół Reformacji (niem. Schlosskirche, Kirche der Reformation), jest kościołem ewangelickim w Wittenberdze i w 1996 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jest uważany za punkt wyjścia Reformacji po tym, jak Marcin Luter rzekomo przybił tu swoje 95 tez 31 października 1517. Pierwszy zamek na dzisiejszym miejscu, a wraz z nim najwcześniejszy kościół zamkowy, kaplica Wszystkich Świętych, został zbudowany około 1340 roku przez askańskiego księcia Rudolfa I. 6 maja 1346 powstała fundacja Wszystkich Świętych (Aller Heiligen), która mieściła się w nowo wybudowanym zamku askańskim. 24 lutego 1361 książę Rudolf II nadał kaplicy Wszystkich Świętych dochody, statuty i uregulował porządek nabożeństw. Przepisy te obowiązywały również w czasach jego następcόw. W roku 1400 podporządkowano Kościołowi Zamkowemu miejskie kościoły Najświętszej Marii Panny i Marienkapelle na Apollensberg na polecenie papieża Bonifacego IX....

Rozporządzenie skrzyniowe z Leisnig

Obraz
Rozporządzenie skrzyniowe z Leisnig jest uważane za pierwsze zarządzenie Kościoła ewangelickiego. Wraca do raportu Marcina Lutra dla miasta Leisnig i stanowi warunek konsolidacji parafii protestanckich i model luterańskiej nauki społecznej. Termin pochodzi od skrzyni, w której przechowywano fundusze kościelne. Kazania ewangelickie odbywały się w Leisnig już w 1519 roku, dwa lata po opublikowaniu przez doktora Lutra 95 tez. W przeciwieństwie do osób odpowiedzialnych za obsadzanie wakatów w kościele miejskim św. Macieja (katolików), rada miasta i starszyzna kościelna zajęła się reorganizacją życia parafii. Porządek skarbowy powstał z ustanowienia „wspólnej kasy”. Miasto Leisnig podtrzymuje tę tradycję do dziś w małym muzeum. 1. Cel i historia Rozporządzenie skrzyniowe regulowało zarządzanie funduszami, które parafia otrzymywała i przechowywała w skrzyni do przechowywania pieniędzy. Do administrowania wybrano dziesięciu szefów świeckich: dwóch szlachciców, dwóch rajców miejskich, tr...

Eucharystia w średniowieczu

Obraz
Nauka o eucharystii wiekόw średnich głόwnie określały postulaty Izydora z Sewilli (zm. 636) eksponujące jej dziękczynny charakter połączonych w Chrystusie wiernych oraj Jego realną obecność w sakramencie. 1. Pierwszy spόr eucharystyczny W szerszym znaczeniu spór eucharystyczny to spór o to, jak ciało i krew Jezusa Chrystusa są obecne w chlebie i winie: w sposób rzeczywisty, przemienione lub symbolicznie. Spory eucharystyczne rozpoczęły się w IX wieku: Amalar z Metz († około 850) miał już nowy pogląd, zgodnie z którym eucharystyczna forma chleba została przemieniona w ciało. Dzieje się to jako naśladowanie czynów Chrystusa podczas ostatniej wieczerzy i Jego nakazu, ale w sensie ofiary (sacrificium) ludzi i kapłanów, aby Bóg nie poczytał przeciwko nim ich grzechów. Nauczanie Amalara o eucharystii było kształtujące dla średniowiecza: dla niego eucharystyczne ciało Chrystusa jest w rzeczywistości ciałem Chrystusa w sposób, w jaki jawi się nam fizyczna rzeczywistość. Poza tym nadal is...

Posiłki u Lutrów

Obraz
W XVI wieku stół, na którym stawiano potrawy, znajdował się w domach mieszczan w pobliżu paleniska. Z czasem, co bogatsze rodziny oddzielały część kuchenną od jadalni. O Doktorze Lutrze wiadomo, że przebywał ze swoimi gośćmi w części mieszkalnej albo w gabinecie w południowej wieży dawnego klasztoru augustiańskiego, gdzie też prawdopodobnie jadł. Z reguły, do posiłków zasiadano jednak   w znajdującym się niedaleko kuchni refektorium. Liczba biesiadników rosła w miarę upływu czasu z różnych przyczyn. Po pierwsze, Lutrowie stawali się coraz liczniejszą rodziną – Marcin i Katarzyna poczęli sześcioro dzieci. Po drugie, od 1529 roku mieszkało z nimi sześcioro dzieci zmarłej siostry Reformatora, siostra żony, studenci i uciekinierzy z krajów katolickich – łącznie ok. 40 osób. Wreszcie, Doktor Luter utrzymywał przyjazne stosunki z licznymi dworami – sam odwiedzał często książęta von Anhalt a jako coraz popularniejszy Odnowiciel Kościoła przyjmował licznych gości (nierzadko 80-100 osób), b...

Luteranizm na Pomorzu

Obraz
Szczecin, Wały Chrobrego. Foto: Polska.travel W niniejszym poście opisano wprowadzenie idei reformacyjnych na terenach należących obecnie do Polski. 1. Szczecin Mieszczanie miast Księstwa Pomorskiego, a zwłaszcza mieszczanie Szczecina, na przełomie XV/XVI wieku byli nieufni wobec kleru, które posiadał liczne przywileje i dążył jeszcze do ich rozszerzenia. Dlatego z uwagą i życzliwie przyjmowali informacje dotyczące wydarzeń w Niemczech o szerzeniu się tam ruchu reformacyjnego. Już w latach dwudziestych XVI wieku na te tereny zaczęli przybywać z Niemiec luterańscy kaznodzieje. Do najaktywniejszych należał Paweł z Rode, wysłany do Szczecina przez Marcina Lutra w lutym 1523 roku. Rada miejska Szczecina już wcześniej kontaktowała się w tej sprawie z doktorem Lutrem. Z początku Paweł von Rode przemawiał na placach i ulicach. Niebawem pod presją jego zwolenników, władze miasta wyraziły zgodę na głoszenie kazań w kościele św. Jakuba w godzinach popołudniowych. Mimo sprzeciwu duchowieńst...

Antyjudaizm na Półwyspie Iberyjskim

Obraz
Wielu Gotów stało się chrześcijanami podczas migracji ludów i przeszło na arianizm w IV wieku, nawet po tym, jak sobory w Nicei (325) i w Konstantynopolu (381) potępiły go jako herezję. Król Ostrogotów Teodoryk Wielki wprowadził arianizm do Włoch w 493 roku dla swojej armii i urzędników, ale nie narzucił go Rzymianom i innym chrześcijanom. Ta względna tolerancja przyniosła również korzyści judaizmowi. Wizygoci pozwolili na zachowanie wiary większości katolickiej i żydowskiej mniejszości Półwyspu Iberyjskiego. Ale już w 305 roku Synod w Elvirze uchwalił pierwsze antyżydowskie prawa: chrześcijankom zabroniono poślubiania Żydów, jeśli najpierw nie nawrócili się. Żydom zabroniono dawania gościnności chrześcijanom, posiadania chrześcijańskich konkubin i błogosławienia pól chrześcijan. W 587 król Rekkared I przeszedł na katolicyzm. Spotkało się to z oporem arian i Żydów. W rezultacie w 589 roku rada Toledo, ówczesnej stolicy Wizygotów, zarządziła chrzest dzieci ze związków żydowsko-chrześcij...