Posty

Wyświetlanie postów z sierpień, 2023

Reformacja – prolegomena

Obraz
Reformacja to ruch o charakterze religijno -polityczno-społecznym zapoczątkowany przez doktora Marcina Lutra w XVI wieku, mający na celu odnowę chrześijaństwa. Był reakcją na negatywne zjawiska, które miały miejsce w katolickiej hierarchii kościelnej, a także stanowił opozycję do katolickiej doktryny dogmatycznej. 1. Reformacja jako odkrycie Antychrysta - „Passional Christi und Antichristi” (WA 9,677-715) powstał w 1521 roku w Wittenberdze. W tym czasie rozpoczęła się polemika antypapieska za pomocą grafiki. Papież nie jest przedstawiany jako reprezentant Chrystusa, ale jako jego oponent, jako „antychryst” dotknięty zepsuciem i grzesznością. - 1617: koncept ujawnienia Antychrysta przez Marcina Lutra w stulecie opublikowania 95 tez - 1618: wybuch wojny trzydziestoletniej, konfliktu zbrojnego o podłożu konfesyjnym (wyznaniowym) - 1817: A) Unia Pruska wspierana przez Fr. Scheiermachera = wspólne świętowanie Eucharystii Kościołόw Luterańskiego i Reformowanego w Berlinie w przeddzień Świ...

Jan (Johannes) Bugenhagen - pierwszy ewangelicki pastor Wittenbergi

Obraz
Łukasz Cranach Starszy, portret Jana Bugenhagena z 1537 roku Jan Bugenhagen urodził się w Wolinie 24 czerwca 1485 roku. Prawie nic nie wiadomo o jego młodości. Ojciec Jana, Gerhard Bugenhagen, był radnym, prawdopodobnie także burmistrzem Wolina. Rodzina otrzymała wsparcie od opatki klasztoru cystersów w Wolinie Marii, siostry księcia pomorskiego Bogusława X. Jan Bugenhagen uczęszczał do szkoły w Wolinie prawdopodobnie do 16. roku życia, bo nic nie wskazywało na chodzenie do szkoły w Szczecinie. Następnie zapisał się 24 stycznia 1502 roku na Uniwersytet w Greifswaldzie, gdzie studiował sztuki wyzwolone. W tym czasie wstąpił do zakonu norbertanów. Latem 1504 roku opuścił uniwersytet bez uzyskania stopnia naukowego. Pod koniec roku rozpoczął pracę jako nauczyciel w szkole miejskiej w Trzebiatowie i został mianowany jej rektorem. Tutaj uczył łaciny i z własnej inicjatywy interpretował Biblię. Zainteresowanych słuchaczy znalazł wśród mieszkańców miasta, a także mnichów z pobliskiego klaszto...

Eucharystia jako sakramentalny posiłek

Obraz
1. Jedzenie jako sakramentalny posiłek Jedzenie jest jedną z podstawowych czynności człowieka. Dzięki niemu nasz organizm utrzymuje się przy życiu, pozyskuje energię, zdrowie i radość. Większość kultur rozumie jedzenie nie tylko przez pryzmat spożywania posiłku, lecz również czynności, dzięki ktόrej buduje się wspόlnota między biesiadnikami. Jedzenie razem wzmacnia relacje międzyludzkie, co pokazuje historia Childeberta i Guntrama z 577 roku. W kulturze germańskiej spożywano posiłki przy grobach zmarłych i w ten sposób odtwarzano zburzoną przez śmierć kulturę jedzenia. Od połowy IX wieku uroczystości ślubne rozumiano jako czynność per cibum et potum dzięki jedzeniu i napojom. Te rytuały miały prawie sakralny charakter i nie ma w tym nic dziwnego, że religie używały posiłku jako formy wyrażenia wspólnoty między bόstwem, a wiernymi. Sakralne posiłki występują we wszystkich religiach i kulturach. Obok ofiar z posiłkόw dla bόstw współistnieją ofiary konkretnych napojόw. Miόd uważano za świ...

Język grecki

Obraz
1. Etymologia Określenia „język grecki”, „greka” pochodzą od Starożytnych Rzymian, którzy nazywali ten język po łacinie lingua Graeca. Nazwa stosowana przez samych Greków w grece klasycznej brzmiała ἡ Ἑλληνικὴ γλῶττα, co można by przetłumaczyć jako „język helleński”. 2. Opis rozwoju Termin „język grecki” jest z formalnego punktu widzenia mało precyzyjny, ponieważ może się odnosić do kilku faz rozwojowych języka, z których każda posiada własną nazwę: - język mykeński – najwcześniejsza potwierdzona faza rozwojowa języka greckiego, używana w okresie ok. 1600 r. p.n.e. do ok. 1200 r. p.n.e., najprawdopodobniej głównie na terenach Krety, wysp Morza Egejskiego i Peloponezu przed inwazją Dorόw. Zachowały się inskrypcje na glinianych tabliczkach w piśmie linearnym B. Odczytane przez Michaela Ventrisa i Johna Chadwicka w 1952 roku, których badania udowodniły powiązania języka mykeńskiego ze współczesną greką. - język grecki archaiczny – znany przede wszystkim w swoim późnym stadium z dzieł...

Dziadkowie i rodzice Marcina Lutra

Obraz
1. Dziadkowie Heine Luder, dziadek Reformatora, żył jako chłop we wsi Möhra, w ktόrej mieszkało około 60 rodzin bez własnego kościoła i szkoły, ok. 20 km na południe od Eisenach. Data jego urodzin jest nieznana. W tamtych czasach częściej podawano datę śmierci niż urodzin. Heine zmarł przed 1510 rokiem. Jego kontakty z wnukiem można określić za nieregularne. Przed 500 laty panował jednak inny model rodziny niż dzisiaj. Babka Marcina Lutra, Margarethe Ziegler, zmarła u swojego syna Hansa w Mansfeld w 1521 roku. Życie chłopόw na przełomie XV i XVI wieku można określić jako stabilne na podstawie płacenia podatkόw. Taka lista z regionu Möhra podaje, że 11% z nich prowadziło dostatni tryb życia i płacili więcej niż 200 groszy rocznie podatku, 18% należało do dziś rozumianej klasy średniej (z podatkiem do zapłaty między 100 a 200 groszy), a 71% - do klasy niższej (kwota podatku niższa niż 100 groszy). Zarόwno Zieglerowie, jak i Ludrowie należeli do klasy najwyższej i byli czynszownikam...

Oleje

Obraz
Olej grzybowy: Olej można przygotować z każdego rodzaju wysuszonych grzybów, najbardziej smakuje jednak olej smardzowy. Do tego potrzeba 50 g drobno posiekanych wysuszonych smardzów, które zalewa się 250 g oleju z krokoszu barwierskiego (oleju ostowego). Tak przygotowaną mieszaninę odstawić w ciemne i ciepłe miejsce na dwa tygodnie. Po ty czasie oddzielić smardze i przyrządzić z nich sos a przygotowany olej (po użyciu) odstawiać w ciemne i chłodne miejsce. Olej ziołowy na marynatę mięsną lub rybną: Posiekać drobno 1 cebulę, na 1 porcję oleju dodać 2 łyżki stołowe wysuszonego majeranku i tymianku i zalać 250 ml oleju, dodać cebulę i odstawić na 2-3 tygodnie. Po tym czasie oddzielić dodatki od oleju. Olej rozmarynowy na marynatę z koziego sera: Drobno posiekać 5 ząbków czosnku. 1 filiżankę rozmarynu zmieszać z pokrojonym czosnkiem i zalać 500 ml oleju z oliwek, odstawić na 2-3 tygodnie. Po tym czasie oddzielić olej od dodatków, połowę objętości zostawić w ciemnej butli a połową...