Posty

Wyświetlanie postów z maj, 2022

Filip Melanchton i astrologia

Obraz
Z domu F. Melanchtona w Wittenberdze Melanchton odrzucił heliocentryczny pogląd Mikołaja Kopernika, ponieważ geocentryczny model odpowiada Biblii. Przyjaciel Marcina Lutra był bardzo zainteresowany udoskonaleniem astronomii i drogę do tego opracował w powrocie do starożytnych źródeł, w tym przypadku do Klaudiusza Ptolemeusza, którego „Tetrabiblos” przetłumaczył na łacinę. Melanchton uniknął polemiki z Kopernikiem, podając Arystarcha z Samos jako przeciwnika. Rheticus, jeden z dwóch profesorów matematyki w Wittenberdze, był przekonany o słuszności idei Kopernika. Kiedy w 1542 roku przeniósł się z Wittenbergi do Norymbergi, aby tam wydrukować dzieła Kopernika, Filip przekazał mu list polecający. Sam Melanchton opracował wykłady z teorii przyrody (fizyki), które również zostały wydrukowane jako podręcznik w 1549 roku. „Punkt wyjścia do poznania teorii przyrody” (łac. „Initia doctrinae phisicae”) to tytuł dzieła Filipa Melanchtona z 1549 roku (ostatnie wspomniane w tekście wydarzenie to ...

Aleksander VI

Obraz
Aleksander VI (1492-1503) Rodrigo Borgia, urodzony 1 stycznia 1431 roku, był siostrzeńcem papieża Kaliksta III (Alfonsa de Borja). Ukończył studia prawnicze w Bolonii. W latach 40. XV wieku otrzymał liczne beneficja, m.in. Xativie (1444), Walencji (1445), Barcelonie czy Segorbe (1448). Wuj w 1456 roku mianował go legatem w Marchii Ankońskiej, następnie (w 1457) – wicekanclerzem Kościoła rzymskiego i wodzem wojsk papieskich. W 1468 roku Rodrigo Borgia przyjął święcenia kapłańskie. Otrzymał także liczne biskupstwa, m.in. biskupstwo Walencji. Jako urzędnik wyróżnił się dużą sprawnością, przeprowadził reformę kancelarii papieskiej, której poświęcił pismo „Glossa in regulas Cancellariae”. Od około 1467 roku żył w konkubinacie z Vanozzą Cattanei. Kochanka urodziła mu kilkoro dzieci – m.in. Cezara, Juana, Lukrecję i Joffrego. Jeszcze jako młody kardynał Rodrigo stał się ojcem trojga dzieci z nieznanymi bliżej kobietami: Pedro-Luisa, Girolamę i Isabellę. Miał również innych potomków z Giulią ...

Premiera książki „Ty, ktόry miliony gwiazd zapaliłeś”

Obraz
W ubiegłą niedzielę 15 maja 2022, Niedzielę Cantate, odbyła się premiera mojej najnowszej książki „Ty, ktόry miliony gwiazd zapaliłeś” będącą teologiczno-literacko-muzyczną analizą polskiej wersji duńskiej pieśni kościelnej o tym samym tytule w ewangelicko-augsburskim kościele Zbawiciela w Jeleniej Gόrze-Cieplicach. Publikacja ukazała się z początkiem maja 2022 i była sprzedawana w przedsprzedaży. Uroczystość zaszczyciło swoją obecnością aż czworo Honorowych Patronόw książki: Ryszard Bogusz – Prezes Diakonii Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej, Biskup-senior Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej, Waldemar Pytel – Biskup Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej, Łukasz Sitek – samorządowiec, społecznik, członek Rady Parafialnej w Ustroniu, przewodniczący Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Ekumenicznego w Ustroniu, zawodnik rajdów samochodowych, Joanna Szczepankiewicz-Batte...

Sakrament: wprowadzenie

Obraz
Rogier van der Weyden, Ołtarz siedmiu sakramentów (1450). Po lewej: chrzest, bierzmowanie i pojednanie (pokuta). W centrum przedstawiono Eucharystię. Po prawej sakramenty święceń, małżeństwa i namaszczenia chorych. 1. Znaczenie słowa Początki słowa sakrament sięgają Starego Testamentu, gdzie oznacza on tajemne zamiary Boga Stwórcy wobec stworzeń, cel jaki wyznacza on światu, objawione jedynie Jego wyznawcom – użyte jest tu greckie słowo μυστήριον (Septuaginta) w Księdze Mądrości 2,22 oraz Księdze Daniela 2,27. W Ewangeliach takie użycie słowa występuje w wypowiedzi Jezusa o poznaniu tajemnicy Królestwa przez Jego uczniów (por. Mk 4,11 i paralelne Ewangelie). Używał go także Paweł z Tarsu w swych listach. We wczesnych listach Apostoła, m.in. w Liście do Rzymian, nauczanie o tajemnicy - mystērion objawionej narodom znajdujemy w siedmiu miejscach. „A temu, który ma moc utwierdzić was według ewangelii mojej i zwiastowania o Jezusie Chrystusie, według objawienia tajemnicy, przez dług...

Róża Lutra w heraldyce

Obraz
W 1519 roku Wolfgang Stöckel opublikował przemówienie doktora Marcina Lutra wygłoszone podczas dysputacji lipskiej z wizerunkiem Reformatora. Od tego czasu zwykła róża była znakiem rozpoznawczym wittenberskiego profesora teologii. Pierwsze znane przedstawienie Marcina Lutra jako mnicha w czapce doktora, z ręką uniesioną w geście przemówienia. Postać jest rozpoznawalna tylko po przypadkowo odwróconym lustrzanym odbiciu napisie Doctor Martinus Lutter Augustiner Wittenb. ,  jeszcze można zidentyfikować różę Lutra. Róża Lutra jest używana w wielu herbach miast, ale nie można z tego wnioskować, że Luter przebywał w tych miejscach. Róża jest pospolitym motywem w heraldyce. Arriach                Kemeneshőgyész, Węgry Kötcse, Węgry Langenholtensen                   Mórichida, Węgry Möhra Neuendettelsau Ramsau am Dachstein Rodgau Rodgau-Dudenhofen (dzielnica) Sünna           ...

O sercu w Mowach Stołowych

Obraz
Czym dla Marcina Lutra było serce? Jego obraz łączy naukę przedreformacyjną z opisem serca w psalmach. Dla wittenberskiego Reformatora to nie tylko organ ciała. Serce opisuje bowiem człowieka jako „istotę woli”. To pojęcie zastępuje się niekiedy wyrazami bliskoznacznymi voluntas (wola) oraz conscientia (świadomość). Doktor Luter przypisywał mu zasadniczą funkcję dla życia duchowego, w jego rozważaniach nad kwestiami teologicznymi zajmowało ono niezwykle ważne miejsce. A co znajdziemy o sercu w Mowach Stołowych? Mowa nr 1092 (WA TR 1): Zatwardziałe serce nie daje obietnic...nie boi się gróźb (...) Mowa nr 1812 (WA TR 1): Westchnienie serca. „Krzyk i westchnienie serca powodują taki hałas, że słyszy je nie tylko sam Bóg, ale i wszystkie anioły w niebie. Tak też powiedział Mojżesz, gdy przybył nad Morze Czerwone. Krzyczał drżeniem, ale nie otworzył ust. „O, Panie, Panie – mówił – co mam teraz robić? Jak się tam dostanę? Przeze mnie zginie marnie cały naród. To nie jest żadna pomoc: ...