Duszpasterski charakter tez heidelberskich Marcina Lutra z 1518 roku

Heidelberg, starówka widziana z zamku. Foto: K. Basiński

Duszpasterski charakter tez heidelberskich wypływa z przesłania tezy 28 (tłumaczenie Bogumiła Jarmulaka, 2009): „Miłość Boża nie szuka swego, lecz zwraca się ku innym i obdarza ich dobrem. I tak grzesznicy są piękni, ponieważ są kochani, nie zaś - są kochani, ponieważ są piękni. Ludzka miłość ucieka od grzeszników, ponieważ są źli. Chrystus zaś mówi: „Nie przyszedłem szukać sprawiedliwych, lecz grzeszników” (Mt 9,13). Taka jest miłość zrodzona na krzyżu, która nie zwraca się ku dobru, by użyć go dla własnej korzyści, lecz zwraca się ku ludziom złym i biednym, by obdarzyć ich dobrem.”

Duszpasterski aspekt scholastycznej teologii chwały (theologia gloriae) akcentuje to, co dobre w człowieku i propaguje pozytywny obraz jednostki. Teologia krzyża (theologia crucis) uwydatnia rozterki natury ludzkiej w świetle wiary oraz pokazuje grzech w świetle Bożego przebaczenia. Ofiara wielkopiątkowa nie została złożona przez człowieka dla chwały Boga zgodnie z theologia gloriae, a jest wyznacznikiem bezgraniczna miłość Boża do nas grzeszników. Teza 28 dobitnie wskazuje na pocieszenie dla każdego człowieka w słowach: „amor hominum fit a suo diligibile, amor die creat suum diligibile” (grzesznicy są piękni, ponieważ są kochani, nie zaś - są kochani, ponieważ są piękni).

Gdy doktor Marcin Luter wracał z Heidelbergu do Wittenbergi, pisał w liście do swego „drogiego Spalatina” o odrzuceniu przez profesorów uniwersyteckich w Heidelbergu jego koncepcji miłości wypływającej z Ofiary Wielkopiątkowej (WA BR 1,75,173-174). Środowisko naukowe okazało się nieprzychylne stawianym przez niego tezom, natomiast słuchacze (studenci) przejęli bardzo szybko myśli Reformatora i na ich podstawie rozpoczęli Odnowę Kościoła w niedługim czasie, najczęściej na Południu Niemiec. Wśród nich byli Martin Bucer, przyszły reformator Strasburga, Johannes Brenz, reformator Schwäbisch Hall i Szwabii, Erhard Schnepf, reformator Wimpfen, Theodor Billican, reformator Nördlingen i Philipp Melanchthon, przyszły profesor uniwersytecki w Wittenberdze, najbliższy współpracownik i przyjaciel Marcina Lutra.

Treść 28 tez teologicznych wygłoszonych przez Reformatora 26 kwietnia 1518 roku w Heidelbergu znajdziecie Państwo TUTAJ.


Literatura:

Ch. Möller, M. Heymel, P. Goes, Ich hab einen besseren Sorger. Luthers seelsorgliche Theologie, 2017, 80-84.