Małżeństwo w Mowach Stołowych

W tej sali Czarnego Klasztoru miały miejsce Mowy Stołowe

Małżeństwo występuje w rozmaitym kontekście Mόw Stołowych. Marcin Luter komentuje je z perspektywy biblijnej (np. WA TR 2, 2204; WA TR 5, 5960), jak i codziennej. Reformator doradza w problemach małżeńskich, mόwi sam o związku z Katarzyną von Bora. Dzieci jego zdaniem spajają małżeństwo (WA TR 3, 3456). Oto, co mόwił wieczorami do swoich gości w Czarnym Klasztorze:

 Mowa numer 209 (WA TR 1): Kiedy pewien doktor zwrócił się do Doktora o poradę w sprawie małżeńskiej, gdyż żona go opuściła, Luter powiedział mi: W tym przypadku widzi się, że potrzeba miłości współmałżonka, bo diabeł jest dziwnie jego wrogiem.

Mowa nr 1598 (WA TR 1): Małżeństwo. Bóg uczynił krzyż (=pobłogosławił) nad stanem małżeńskim, który jest wspaniały i utrzymuje go, bez względu na to, że jego wrogami są papież i diabeł. Daje dużo tylko tym, którzy lepiej się rozmnażają w małżeństwie.

 Mowa numer 6928 (WA TR 6): Gardzący małżeństwem: Źródłem wszelkiej rozpusty i cudzołóstwa w papiestwie jest” – stwierdził doktor Marcin Luter – „potępienie małżeństwa, najświętszego stanu. Bo wszyscy, którzy gardzą małżeństwem, muszą popaść w haniebną i okropną rozpustę…”

 Mowa numer 3530 (WA TR 3): Miłość między małżonkami: „Największą łaską Bożą jest to, że małżonkowie kochają się serdecznie, zawsze i na zawsze. Pierwsza miłość jest owocna i gwałtowna, tak że jesteśmy zaślepieni i chodzimy jak pijani. Ponieważ wtedy jesteśmy pijani, niejako zasypiamy, wówczas sprawiedliwość pozostanie w tych, którzy boją się Boga, lecz bezbożni nawrócą się.”

 Mowa numer 3675 (WA TR 3): Współmałżonek: Doktor Marcin rozmawiał z księżną w 1542 roku i chciał sprόbować pogodzić zwaśnionych współmałżonkόw. Jak tylko wrócił do domu, powiedział: „Dobry Boże, dałeś nam tyle znoju w kwestii małżeństwa! Upadek Adama pokazuje, jak zbrukana i niestała jest jest natura ludzka, to tu, to tam, jak rtęć. O jak dobrze, gdy małżonkowie razem zasiadają do stołu i idą spać! Nawet jeśli czasami narzekają, nie musi to wyrządzać żadnej szkody. W małżeństwie nie zawsze wszystko układa się gładko, to kwestia przypadku. Musisz to wytrzymać!”

 Mowa numer 4786 (WA TR 4): Dobre i złe małżeństwo. Doktor Martinus opowiada o  wolnym człowieku: „Gdybym chciał się ożenić 13 lat temu, poślubiłbym Ewę von Schönfeld, która jest żoną doktora Basiliusa, lekarza w Prusach. Nie kochałem wtedy mojej Käthe, bo podejrzewałem ją o dumę i zarozumiałość. Ale spodobało się to Bogu i chciał, abym się nad nią zlitował i dobrze mi doradził, bo mam pobożną, wierną żonę, na której może polegać serce mężczyzny.”

 Mowa numer 5264 (WA TR 5): O małżeństwach młodych ludzi. Doktor powiedział: „Młodzi ludzie nie radzą sobie dobrze, jeśli wcześnie pobierają się. W ten sposób giną i wyczerpują swoje ciała w czasie swego rozkwitu, a ich pogoń przeszkadza im. I dobrze, żeby małżeństwo było dojrzalsze, żeby nowożeńcy je szanowali.”

Mowa numer 3178b (WA TR 3): Pierwszy rok małżeństwa nasuwa dziwne myśli. Jeśli ktoś siedzi przy stole, myśli: Wcześniej byłem sam, teraz jestem sam. W łóżku, kiedy się budzi, widzi leżące obok niego warkoczyki, których wcześniej nie widział. Na początku moja Käthe siedziała ze mną, kręcąc się, kiedy musiałem studiować Pismo i ciągle pytała: Panie Doktorze, czy Wielki Mistrz jest bratem margrabiego itp.?

Mowa numer 3456 (WA TR 3): Spanie razem przychodzi łatwo, nawet bez małżeństwa. Ale najlepszą gwarancją małżeństwa są dzieci. To najlepsza wełna ze snu.

Mowa numer 5212 (WA TR 4): Czy możliwe jest małżeństwo młodego mężczyzny ze starszą kobietą, gdy nie ma już nadziei na potomstwo? Doktor powiedział: Ale chciałbym, żeby ludzie z ufnością przeżywali słowa „Bądźcie płodni i rozmnażajcie się!”. Nie lubię robić nowych ceremonii i nakazów, bo jak się zacznie, nie ma końca, a potem jeden przejmuje drugiego, jak w przypadku papiestwa.

Mowa nr 4786 (WA TR 4): Związek mężczyzny i kobiety jest tak wielką rzeczą, ponieważ opiera się na prawie naturalnym oraz na Bożym porządku i instytucji.

Mowa nr 6909 (WA TR 6): Jaki sens ma zakaz i potępianie małżeństwa, które jest prawem natury? Tak jakbyś chciał zakazać jedzenia, picia i spania.

Mowa nr 3186a (WA TR 3): Bóg dał nam zabawę jabłkami, gruszkami, orzechami i naszymi żonami, ale Jego samego i swoim Majestatem nie da się lekceważyć.

Mowa nr 3530 (WA TR 3): Pierwsza miłość jest żarliwa, miłość pijana, przez którą jesteśmy zaślepieni i wchodzimy w nią. Jeśli wyeliminujemy pijaństwo, wówczas w pobożnych będzie sprawiedliwa miłość małżeńska, lecz w bezbożnych będzie pokuta.

Mowa nr 4857g (WA TR 4): Jeśli chcesz się pobrać, nie powinieneś pytać o ojca, ale o zapach jej matki. Dlaczego? Bo piwo ogólnie pachnie beczką.

Mowa nr 2034 (WA TR 2): Gdybym miał znowu żenić, wyrzeźbiłbym sobie posłuszną kobietę z kamienia, w przeciwnym razie zwątpiłbym w posłuszeństwo wszystkich kobiet.