Posty

Wyświetlanie postów z luty, 2024

Filip Melanchton w obrazach XVI wieku

Obraz
Albrecht Dürer, portret Filipa Melanchtona z 1526 roku Albrecht Dürer wykonał rycinę z portretem reformatora podczas jego pobytu w Norymberdze w 1526 roku. Miedzioryt stworzony na podstawie tego rysunku opatrzony jest łacińskim napisem: „Dürer potrafił wyuczoną ręką namalować twarz uczonego Filipa, ale nie jego duszę.” Podpis należy rozumieć jako paradoksalną pochwałę artysty. Porównuje „wyuczoną rękę” Dürera z uczonym duchem Melanchtona i w ten sposób otwiera przed widzem możliwość „odnowienia pamięci tego, co jest przedstawione w formie i działaniu, a także ukrytej pamięci artysty w stale żywej obecności Melanchtona w obrazie przy każdym akcie oglądania”. Malarski wynalazek Dürera był bardzo chwalony przez współczesnych. Arkusz z portretem Melanchtona był popularnym darem przyjaźni w kręgach humanistycznych. Rycina monogramisty I.B. (prawdopodobnie Georg Pencz) przedstawia portret Melanchtona w profilu 3/4 z 1530 roku, patrzącego w prawo z otwartym kapeluszem i szerokim rondem osadzo...

Communicatio idiomatum, a luterańskie pojęcie Sakramentu Ołtarza

Obraz
1.   Wprowadzenie Człowiek jest włączony w odwieczną miłość między Ojcem a Synem – jako i w komunii z Bogiem. Syn Boży stał się człowiekiem, aby nam to objawić ludzkimi słowami. W Jezusie Chrystusie – jako prawdziwym człowieku i prawdziwym Bogu (vere homo et vere deus) – Jego boskość i człowieczeństwo pozostają odrębne (bez mieszania obu natur), ale bycie Bogiem i bycie człowiekiem są połączone (bez rozdzielenia), mianowicie relacją samoobecności Boga, która konstytuuje osobowość Syna. Współorzekanie przymiotów (communicatio idiomatum) jest wymianą (perichoresis) istotnych cech/osobliwości (idiomata), a więc aspektem nauczania o dwóch naturach Chrystusa w jednej osobie. Można stwierdzić synostwo Boże człowieka Jezusa i wcielenie Syna Bożego. Doktryna o dwóch naturach Jezusa została sformułowana na Soborze Chalcedońskim w 451 roku i głosi, że Jezus Chrystus jest zarówno prawdziwym człowiekiem, jak i prawdziwym Bogiem (vere homo et vere deus), a mianowicie: niezmieszany (ἀσυγχύτως) ...

CIEKAWOSTKA REFORMACYJNA: Marcin Luter w wybranych językach świata

Obraz
XIX-wieczny portret Marcina Lutra w kościele ewangelickim w Hagelloch A w obchodzonej dzisiaj rocznicy śmierci Reformatora zestawiono pisownię jego imienia i nazwiska w 55 językach (dialektach) świata: Martin Luther – Afrikaans, Alemański, Angielski, Bośniacki, Chorwacki, Czeski, Duński, Estoński, Francuski, Kurdyjski, Malajski, Maoryski, Niemiecki, Norweski, Rumuński, Słoweński, Somalijski, Szwedzki, Turecki, Walijski Marcin Luter – Polski Marten Luther – Fryzyjski Maarten Luther – Niderlandzki Martin Luter - Śląski Martin Lutero – Włoski, Liguryjski, Baskijski Martín Lutero – Aragoński, Hiszpański Martinus Lutherus - Łaciński Μαρτίνος Λούθηρος – Grecki לותר מרטין - Hebrajski Martynas Liuteris – Litewski Martti Luther - Fiński Marteno Lutero – Esperanto Martinho Lutero - Portugalski Môrcën Lëter – Kaszubski Márton Luther – Węgierski Martin Luteru – Maltański Matini Luteru – Samoański Martí Luter – Kataloński Martin Lüter - Azerski Мартін Лютер - Ukraiński Ма́ртин Лю́тер – Rosyjski...

Sytuacja Żydόw w średniowieczu do wypraw krzyżowych

Obraz
Judaika, lampka chanukowa. Foto: sosenkohomedecor.com 1. Karolingowie W okresie karolińskim Żydzi byli stosunkowo chronieni i szanowani, jednak od końca X wieku chrześcijańska społeczność stanowa (szlachta-duchowieństwo-chłopi) wykluczyła ich ze wszystkich „honorowych” zawodów i przeszkodziła ich integracji społecznej poprzez bariery prawne. Ich marginalna egzystencja, która zawsze była zagrożona, ukształtowała średniowieczne społeczeństwa europejskie. We wczesnym średniowieczu większość Europy Zachodniej została schrystianizowana przez misjonarzy Kościoła ze stolicą w Rzymie. W tym czasie prawie nie było ataków na Żydów, ale tradycja Ojców Kościoła, by pisać traktaty adversus Judaeos (przeciwko Żydom), była kontynuowana przez teologów chrześcijańskich. Rozpowszechnili oni pogląd, że Żydzi uważali się za wybranych i byli jednocześnie mordercami Chrystusa. W ten sposób zaszczepili głęboką nieufnością do nich w nowych wierzących. Żydzi znaleźli bezpieczne schronienie w królestwie F...

Rozmaicie o sercu

Obraz
Kardioida Czym jest serce? To centralny narząd układu krwionośnego m.in. strunowców zbudowany z tkanki mięśniowej. Pierwszego opisu anatomicznego tej niezwykłej pompy dokonał arabski lekarz Ibn an-Nafis w XIII wieku. Również w matematyce znana jest krzywa opisywana przez dany punkt okręgu toczącego się bez poślizgu po zewnętrzu innego nieruchomego okręgu o tej samej średnicy zwaną krzywą sercową lub kardioidą. Tych geometrycznych przekształceń dokonano w 1674 roku. Ale czym jest serce w Biblii? Jaką pełniło funkcję? W Piśmie Świętym słowo to występuje ponad tysiąc razy, z czego około 130 razy w Księdze Psalmów. Mówiąc ogólnie Biblia stwierdza, że sercem jest duchowa część naszego istnienia, gdzie przebywają nasze emocje i pragnienia. Dzięki niemu jest opisywane w sposób pośredni sumienie człowieka. 1. Serce w Starym Testamencie W języku starohebrajskim są używane dwa rzeczowniki na określenie serca: lev i levav. Pierwszy z nich pojawia się w najstarszych tekstach, drugi – dopier...