Posty

Wyświetlanie postów z maj, 2021

500-lecie podpisania Edyktu wormackiego (Wormser Edikt)

Obraz
Edykt wormacki (Wormser Edikt) z 26.05.1521 roku Dziś mija 500 lat od ogłoszenia i podpisania w katedrze wormackiej Edyktu przez cesarza Karola V Habsburga skierowanego przeciwko doktorowi Marcinowi Lutrowi i jego zwolennikom. Jego powstanie to reakcja strony katolickiej na efekt przesłuchań wittenberskiego teologa na Sejmie Rzeszy w 1521 roku. O czym mówił? "Przede wszystkim dla chwały Wszechmocnego i aby uchronić wiarę chrześcijańską, a także uhonorować rzymskiego Biskupa i jego tron na mocy urzędu naszej władzy cesarskiej, wysokości i autorytetu, do którego my i elektorzy, książęta i stany świętego królestwa mamy teraz jednomyślną radę i wolę, zgromadzeni tutaj musimy na wieczną pamięć o tych działaniach, aby wyegzekwować dekret, wyrok i potępienie według bulli („Exsurge, Domine”), nasz Ojciec Święty Papież, jako zwykły sędzia tych rzeczy, ostrzegł niejakiego Marcina Lutra, który zgrzeszył przeciwko Kościołowi Bożemu i stał się upartym, surowym heretykiem dla nas i was wszystki...

Okres wartburski w biografii Marcina Lutra

Obraz
Miejsce kwater dla szlacheckich więźniów (tzw. Vogtei) na przedzamczu Wittenberski Reformator został pojmany przez rycerzy elektora saskiego Fryderyka III Mądrego późnym wieczorem 4 maja 1521 w okolicach zamku Altenstein i osadzony na zamku Wartburg. Tu spędził 10 miesięcy. Aby nie zostać rozpoznanym, doktor Luter przyjął nową tożsamość jako „junker Jörg”. Orzecznik „junker” jako określał pierwotnie członka szlachty bez wyróżnienia, później również ogólnie synów szlachcica i młodych szlachciców bez żadnego innego tytułu.  Tzw. korytarz Małgorzaty prowadzący z Nowych Komnat do przedzamcza Na przedzamczu Wartburga istniały kwatery dla szlacheckich więźniów (pokój i sypialnia). W jednej z nich przebywał Marcin Luter od 4 maja 1521 do 1 marca 1522 (z przerwą 4-9 grudnia 1521, gdy odwiedził potajemnie Wittenbergę, czyli prawie 300 dni) pod kierownictwem kasztelana zamku Hansa von Berlepscha. Oprócz drewnianych ścian w tzw. sali Lutra, w której pierwsi goście wydrapali swoje imiona w 158...

Elżbieta z Turyngii na zamku Wartburg

Obraz
Elżbieta z Turyngii (zwana też Elżbietą Węgierską) była trzecim dzieckiem króla Węgier Andrzeja II z dynastii Arpadów i Gertrudy z Meran (siostry Jadwigi Śląskiej i Agnieszki, królowej Francji). W wieku 4 lat ówczesnym zwyczajem została zaręczona z Ludwikiem IV, synem Hermana, hrabiego-palatyna saskiego i landgrafa Turyngii. Wtedy to zamieszkała na zamku Wartburg. Ślub obojga odbył się dopiero 10 lat później, kiedy Elżbieta miała zaledwie 14 lat. W następnych latach urodziła troje dzieci: Hermana, Zofię i Gertrudę. Od 1225, zgodnie z życzeniem męża, spowiednikiem i kierownikiem duchowym Elżbiety został Konrad z Marburga, kaznodzieja i inkwizytor. Duchowny z jednej strony kładł pewne granice uczynkom miłosierdzia świętej. Obawiał się także jej praktyk ubóstwa, inspirowanych życiem współczesnych jej świętych Franciszka i Klary. Przypominały mu jednak zbytnio ascezę grup heretyckich (gnostyckich). Z drugiej strony oczekiwał, że nie będzie jadła potraw dworskich, pochodzących z niepewnego ...

Historia zamku Wartburg – początki

Obraz
Zamek Wartburg wieczorem Wartburg to najsłynniejszy zamek szlacheckiej rodziny Ludowingów. Ich przodek Ludwik Brodaty († 1080), ojciec Ludwika Skoczka, pochodził z rodziny hrabiów Rieneck z Dolnej Frankonii, którzy zaopatrywali burgrabiów arcybiskupa Moguncji. Przy jego wsparciu z zbudował (obecnie zrujnowany) zamek Schauenburg w pobliżu Friedrichroda.  Płyta nagrobna Ludwika Skoczka   Ludwik Skoczek († 1123) przeniósł siedzibę swojej rodziny na zamek Wartburg. Dominujące położenie wzgórza zamkowego i nazwa sugerują, że przed założeniem zamku feudalnego na górze istniała fortyfikacja lub punkt widokowy. Legenda założycielska wspomina o mieczach przysięgi Wartburga. Według legendy mówi się, że Ludwik Skoczek wypowiedział słowa „Czekaj, góro! Powinnnaś stać się dla mnie zamkiem! ”(po niemiecku: „Wart! Berg, du sollst mir eine Burg werden!“) i tak powstała nazwa Wart-Berg , a potem Wartburg . Plan założenia zamku groził niepowodzeniem, ponieważ góra nie należała do niego. Ni...

Uprowadzenie na zamek Wartburg

Obraz
Uprowadzenie Marcina Lutra 4 maja 1521 roku   W drodze powrotnej z Möhra do Eisenach zainscenizowano atak pięciu uzbrojonych ludzi na tajne polecenie elektora Fryderyka III Mądrego w pobliżu zamku Altenstein. Woźnicy grożono podniesioną kuszą. Johann Petzensteiner wyskoczył z wozu i uciekł pieszo. Mikołaj von Amsdorff wiedział, o co chodziło. Marcin Luter mógł zabrać Biblię hebrajską i Nowy Testament, a potem został wyciągnięty z wozu i pod jego adresem padły przekleństwa. Reformator musiał biec obok jeźdźców, aż wszyscy zniknęli z pola widzenia. Potem posadzono go na konia. Wydarzenie miało miejsce ok. 20 km od zamku Wartburg. Grupa uzbrojonych mężczyzn pod dowództwem rycerza Burkharda Hund von Wenckheima z Gothy dotarła wraz z Lutrem do zamku Wartburg około godziny 23:00. Biorąc pod uwagę stan ówczesnych dróg, w ciągu godziny było można pokonać konno 6 km, czyli podróż trwała ok. 3,5-4 godzin. Pomieszczenia mieszkalne dla wittenberskiego Reformatora przygotował Hans von Berlepsch...