Marcin Luter w cytatach

8. Wielka Schizma Wschodnia Wielka Schizma Wschodnia. Foto: wikipedia.en Nie był to jednorazowy akt, lecz proces, który rozciągał się w szerokich ramach chronologicznych, trwający aż do XIII w. Wtedy wiele osób nie zdawało sobie sprawy z istnienia schizmy. Winą za jej powstanie obarcza się zarówno Rzym, jak i Konstantynopol. Wielką schizmę poprzedziły dwie inne: schizma akacjańka (484–519) i schizma Focjusza (861–867). Podział Kościoła na część wschodnią (na mapie obok - kolor niebieski) i zachodnią (kolor pomarańczowy) sięgał czasów Imperium Rzymskiego, kiedy to cesarz Teodozjusz I Wielki w 395 r. podzielił cesarstwo na zachodnio- i wschodniorzymskie. Stało się tak, ponieważ tereny imperium były zbyt rozległe i wykazywały dużą odmienność kulturową. Zachód był światem łaciny i kultury rzymskiej, zaś na wschodzie dominowała greka i widać było wpływy kultury hellenistycznej. Początkowo Rzym odgrywał główną rolę, lecz w 330 r. Konstantynopol został mianowany drugą stolicą Cesars...

Wzrost znaczenia papiestwa na arenie międzynarodowej jest związany z osobą Pepina Krótkiego, ojca Karola Wielkiego, i powstaniem Państwa Kościelnego.  1. Państwo Kościelne Państwo Kościelne Pepin Krótki dokonał zamachu stanu, detronizując króla Childeryka III i został konsekrowany na króla Franków przez świętego Bonifacego (w listopadzie lub podczas Bożego Narodzenia w 751 roku) jako pierwszy władca z dynastii Karolingów. Wcześniej od papieża Zachariasza otrzymał poparcie w formie rozporządzenia, by tytuły królewskie nadawano tym, którzy realnie sprawują władzę. Jego prawo do władzy pozostawało jednak wciąż dyskusyjne, dlatego zawarł sojusz z papiestwem, zaproponowany przez kolejnego papieża, Stefana II. Zalegalizował on jego władzę przez namaszczenie w bazylice Saint-Denis pod Paryżem. Był to akt niezwykłej wagi dla losów państwa papieskiego i stosunków państwo – kościół w następnych wiekach. Kościelne powiązania Karolingów sprzyjały formułowaniu idei o szczególnym po...

„Traktat o dostojnym sakramencie świętego prawdziwego cia ł a Chrystusa i o wspólnocie” nale ż y do trzech tego typu pism mówiących o sakramentach (pokuty, chrztu i Wieczerzy Pa ń skiej) zadedykowanych ksi ęż nej-wdowie Margarethe von Braunschweig-Lüneburg, kt ó re wydano w pierwszej po łowie grudnia 1519. Określenie „sermon” nie oznacza tutaj kazania, a raczej rozprawę naukową. Pierwotny podtytuł traktatu wydanego w Wittenberdze przez Johannesa Grünenberga (1519) był skierowany do większej grupy adresatów: „Fur die Leyen” (dla osób  świeckich). Edycja Weimarska (WA) zawiera 16 dodruków tego pisma do 1525 roku (WA 2, 739-741). W 1524 ukazało się jego łacińskie tłumaczenie wydane przez Thomasa Wolfa w Bazylei. Doktor Luter porusza kwestię sakramentu ciała Chrystusa (Wieczerzy Pańskiej, Sakramentu Ołtarza) w 22 akapitach, a w 5 – zagadnienie braterstwa, wspólnoty.  Wg Reformatora podczas Sakramentu Ołtarza buduje się mistyczna więź pomiędzy Chrystusem, świętymi (zmarłymi...

Przymiotnik „ reformatorski ”: - silnie nawiązuje do działalności Marcina Lutra jako pioniera Reformacji XVI wieku; - ma charakter jakościowy i normatywny; - zakłada jedność ruchu reformacyjnego, co jak wiemy jest jedynie w niektórych aspektach prawdziwe (np. zasady sola, powszechne kapłaństwo wiernych) – mamy bowiem do czynienia z reformacją wittenberską i szwajcarską (H. Zwingli w Zurychu i J. Kalwin w Genewie), z ruchami wolnokościelnymi (anabaptyzm) itd.     Określenie „reformatorische Entdeckung” funkcjonujące w naukowej literaturze niemieckojęzycznej trudno jest przetłumaczyć na język polski dosłownie. Rzeczownik „die Entdeckung” odpowiada „odkryciu”, co na gruncie nauk przyrodniczych oznacza czynność jednorazową. „Reformatorskie odkrycie” to jednak proces, wewnętrzna przemiana na skutek różnorodnych czynników, w sensie: odkrycie w sobie. Uważam, że pełnię dramaturgii tej dynamicznej transformacji oddaje tłumaczenie: reformatorskie przebudzenie. ...

Tak określa się fazę w życiu doktora Marcina Lutra, w której wykazywał pobożność późnośredniowieczną i był na drodze reformatorskiego przebudzenia/formowania. Umownie przyjmuje się, że trwała ona do 1519 roku. Sporadycznie mówi się, że faza „młodego Lutra” występowała do sporu o wolność w wierze, czyli do roku 1525 (dopiero wtedy Luter zmienił formalnie swój status z mnicha na człowieka żonatego). W tym okresie doktor Luter jest postrzegany jako mało autorytatywny i niezatwardziały w poglądach. Dopiero późniejsze etapy jego życia, abstrahując od pojedynczych kontrowersji, jak np. pisma o Żydach, uformowały luteranizm na płaszczyźnie teologicznej. W związku z tym faza „młodego Lutra” jest zarówno przedmiotem idealizacji, jak i polemiki, a tym samym wysoce kontrowersyjną dziedziną badań. Chodzi o trudności metodyczne u „młodego Lutra”. Z jego dzieciństwa i młodości, jak i z pierwszych lat życia klasztornego nie zachowało się wiele źródeł. Korzysta się raczej ze wspomnień Reformator...

Drzwi Tezowe (Thesentür) w Ko ś ciele Zamkowym w Wittenberdze. 77 - Twierdzenie, że i sam Piotr, gdyby był jeszcze papieżem, nie mógłby dać większej łaski, jest bluźnierstwem przeciwko świętemu Piotrowi i papieżowi.