Posty

Wyświetlanie postów z listopad, 2023

Filip Melanchton w Mowach Stołowych

Obraz
Filip Melanchton, najbliższy współpracownik Marcina Lutra, towarzyszył mu praktycznie podczas każdego wieczornego posiłku. Nic dziwnego zatem, że występuje w ponad stu Mowach Stołowych. Filip brał chętnie udział w rozmowach z doktorem Lutrem, czy Justusem Jonasem. Tematy tych rozmów były rozmaite, np. astrologia i astronomia (np. WA TR 2,1480; WA TR 3,2892), studenckie czasy w Heidelbergu (WA TR 5,5428), wizytacje szkolne (WA TR 4,4791), dzieci (WA TR 5,5257) itd. Oczywiście nie mogło zabraknąć dyskusji o bieżących sprawach teologicznych i politycznych. Pewnego wieczoru 1532 roku komentuje List do Rzymian (WA TR 1,316), innego razu – Księgę Jeremiasza (WA TR 2,2296). Kiedy indziej opowiada o śmierci elektora Fryderyka III Mądrego (WA TR 1,42), innym razem dyskusja schodzi na temat krόla angielskiego Henryka VIII Tudora (WA TR 4,4957). Melanchton jest nazywany rόżnie w Mowach Stołowych: Philippus, Magister, Doctorus … Na potrzeby tego postu wybrałem kilka Mόw Stołowych z Filipem Melanch...

Teologia substytucji

Obraz
Zniszczenie Jerozolimy przez Tytusa, Wilhelm von Kaulbach, 1846 Teologia substytucji (łac. substituere = „zastąpić”; także teologia oderwania, zastąpienia, wydziedziczenia lub wywłaszczenia) to chrześcijańska doktryna mόwiąca, że ​​naród Izraela, raz wybrany przez Boga, nie jest już ludem Jego Przymierza, i że Boże obietnice dane Izraelowi przeszły do ​​Kościoła jako nowego ludu Bożego. Od czasu Holokaustu dotychczasowy pogląd kościelny na judaizm został radykalnie zakwestionowany. W 1965 roku Sobór Watykański II podjął próbę innej prezentacji, podobnie jak uchwała synodalna Ewangelickiego Kościoła Krajowego w Nadrenii z 1980 roku. W przemówieniu o „nigdy nie unieważnionym przymierzu” Boga z Izraelem (Martin Buber) podkreśla się trwałe znaczenie judaizmu. Teologia substytucji (ang. replacement theology, niem. Substitutionstheologie), według której naród Izraela został odrzucony, a jego konkretne obietnice unieważnione, kłóci się z odrzuceniem Jezusa przez większość narodu żydowskiego...

Decentralizacja Kościoła przez sobory powszechne

Obraz
Temat zostanie przybliżony w kontekście modelu polaryzacyjnego Volkera Leppina. 1. Reprezentacja centralności Kościoła - Podział na dwa obozy (1378): obediencja (z łac. oboedientia – posłuszeństwo) papieży rzymskich i obediencja papieży awiniońskich w czasie schizmy w Kościele katolickim (1378–1417). W tym czasie także zakony dzieliły się na obediencje, np. zakon karmelitów czy zakon dominikanów, a podziały te ulegały zatarciu po przywróceniu jedności w świecie katolicyzmu. Rzymskich papieży uznawała Anglia, Dania, Flandria, Irlandia, Litwa (wprowadzająca od 1386 roku chrześcijaństwo), Norwegia, Polska, Szwecja, Święte Cesarstwo Rzymskie (w większości), Węgry, północne Włochy i zakon krzyżacki, a awiniońskich papieży uznawały Aragonia, Burgundia, Cypr, Francja, Kastylia i León, Nawarra, Sabaudia, Szkocja, Zakon Joannitów. - Od 1409 roku – trzy obediencje: Rzym, Awinion i Piza: Papieże obediencji awiniońskiej i pizańskiej są tradycyjnie nazywani antypapieżami. - Decyzje w Kościel...

Jan Stały (Johann der Beständige)

Obraz
Jan Stały (1468-1532), portret Łukasza Cranacha Starszego z 1526 roku 1. Życiorys Jan był czwartym synem elektora Ernsta i zastąpił u władzy swojego brata Fryderyka III Mądrego. Niewiele wiadomo o jego dzieciństwie i młodości. Przypuszczalnie jednak cieszył się wraz z braćmi dobrą edukacją na saskim dworze elektorskim, przy czym z pewnością główny nacisk położono na pierworodnego Fryderyka jako potencjalnego następcę tronu elektorskiego. Po śmierci ojca w 1486 roku rząd objął Fryderyk wraz z osiemnastoletnim wówczas bratem Janem. W 1513 roku Fryderyk i Jan zgodzili się na wewnętrzny podział Elektoratu. Od tego czasu Jan rządził częścią elektoratu weimarskiego, czyniąc miasto stałą rezydencją księcia. Zewnętrznie jednak rządzili razem elektorską Saksonią i ernestyńską częścią Turyngii aż do śmierci Fryderyka w 1525 roku, który był starszym z dwóch braci i sprawował elektorat. Całe wspólne panowanie obu braci cechowało dobre zrozumienie i współpraca. Żaden z nich nie podjął ważnych...

Język łaciński

Obraz
Łacina ukształtowała się prawdopodobnie w II tysiącleciu przed naszą erą, jako język mieszkańców Lacjum w środkowej Italii. Była językiem ojczystym Rzymian. Do jej zapisywania używano alfabetu łacińskiego, który jest współcześnie najbardziej rozpowszechnionym alfabetem na świecie. Stała się językiem urzędowym Republiki Rzymskiej, a później Cesarstwa Rzymskiego. W tym okresie nastąpił proces latynizacji Imperium, a łacina była językiem mieszkańców wielu rzymskich prowincji w Europie i północnej Afryce. W codziennej mowie przestała być stosowana po upadku Cesarstwa na zachodzie, chociaż w większości krajów Europy była nadal używana jako język urzędowy, liturgiczny i literacki. Do XVIII wieku łacina była stosowana powszechnie w Europie jako język komunikacji międzynarodowej, nauki, kultury i sztuki. W Polsce była językiem urzędowym do rozbiorów. Liturgię Kościoła katolickiego sprawowano niemal wyłącznie po łacinie aż do Soboru Watykańskiego II. Współcześnie nadal stosuje się łacinę, choci...

Małgorzata II Duńska w Kościele Zamkowym w Wittenberdze

Obraz
Jej Królewska Mo ść Małgorzata II  Duńska podczas wizyty w Kościele Zamkowym  Z myślą o 500-leciu Reformacji w 2017 roku Kościół Zamkowy został gruntownie odnowiony. Renowacja kosztowała około 8,2 miliona euro. Na prośbę Kościoła Zamkowego w Wittenberdze Królowa Małgorzata II Duńska wykonała antepedium, czyli zdobione zakrycie ołtarza. W pracy Jej Królewskiej Mości dominuje kolor czerwony, który jest używany w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia, a także w Zielone Świątki. Antepedium zostało wyhaftowane przez Królową techniką haftu petit point, która polega na bardzo małych haftach krzyżykowych. Centralnym motywem jest Róża Lutra, którą opisał w swoim czasie Reformator Marcin Luter. 2 października 2016 Królowa Małgorzata II podarowała Kościołowi Zamkowemu wykonane antepedium. Podczas swojej wizyty posadziła również drzewo w ogrodzie Lutra (Luthergarten).   Podarowane antepedium Literatura: 1.  LCG 2.  SZ 3.  KONGEHUSET.DK