 |
| Marcin Luter w XVI i...XXI wieku. Foto: archiv.elk-wue.de |
Marcin Luter jest jedną z najczęściej portretowanych postaci w historii świata. Mówi się, że tylko za życia Reformatora powstało około 500 obrazów, z czego ok. 300 w warsztacie Łukasza Cranacha Starszego. Taki zasięg jest bezprecedensowy, zwłaszcza że sam portret był nadawany tylko wysokiej szlachcie i dostojnikom kościelnym, a czasami patrycjuszom i zamożnym mieszczanom prawie do czasów Lutra. Seryjna produkcja obrazów przez warsztat Cranacha była od dawna oceniana w historii sztuki jako proces artystycznie gorszy. Jednak ocena ta nie odpowiada postrzeganiu tej pracy w XVI wieku. Christoph Scheurl (1481-1542), profesor i rektor założyciel Uniwersytetu w Wittenberdze, cenił obrazy Cranacha za ich żywotność. Jego zdaniem nie można odróżnić namalowanego portretu od żywej osoby i gdy widzi się jej portret, wydaje się, że ma się tę osobę przed sobą. Scheurl nazwał malarza Pictor cellerimus (najszybszy lub bardzo szybki malarz). Kolorystyka Cranacha była postrzegana przez jemu współczesnych jako niezwykła. W przeciwieństwie do innych warsztatów, warsztat Cranacha konsekwentnie stosował szczególnie wysokiej jakości, prawie wyłącznie farby mineralne. Ich blask potęguje iluzjonistyczny charakter obrazu i nadaje przedmiotom na obrazie niezwykłą prezencję. Zróżnicowana kolorystyka twarzy i dłoni z cieniowaniem i miękkimi przejściami, a także tkaniny, futra i biżuteria były znakami rozpoznawczymi portretów Cranacha, co potęgowało żywiołowość. Stworzony przez Cranacha wizerunek pozostawał przez wieki obowiązującym wzorem dla portretów Lutra.
Literatura:
1. V. Leppin, Martin Luther, 2017, 151-164.
2. Th. Kaufmann, Erlöste und Verdammte. Eine Geschichte der Reformation, 2017, 132-135.
3. Th. R. Hoffmann, Luther. Eine Ikone wird im Bild erschaffen, 2017, 4-9.
4. J. Köhler, Luther! Biographie eines Befreiten, 2016, 221-229.
5. R. Slenczka, Luther in der Kunst. In: V. Leppin, G. Schneider-Ludorff (Hrsg.), Das Luther-Lexikon, 2015, tu: 396-400.
6. https://www.archiv.elk-wue.de/ausstellungen/lutherbilder-aus-sechs-jahrhunderten (otworzono 14.02.2023)
7. https://www.wkgo.de/themen/lutherbilder (otworzono 14.02.2023)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz