Sermon von dem Neuen Testament

„Kazanie o Nowym Testamencie” jest pismem Marcina Lutra z 1520 roku, w którym wittenberski profesor teologii wyjaśnia swoje rozumienie sakramentu z końca 1519 roku sformułowane w kazaniach o pokucie (WA 2, 713-723), o chrzcie (WA 2, 727-237) i Sakramencie Ołtarza (WA 2, 742-758), koncentrując się na tzw. pismach programowych. Pełny tytuł pisma „Kazanie o Nowym Testamencie, to jest o mszy świętej” (WA 6, 353, 3) opisuje istotę jego treści: Sakrament Ołtarza jest Testamentem Chrystusa, obiecanym wierzącym i uwiarygodnionym przez Ofiarę na krzyżu. Z jednej strony doktor Luter pogłębia swoją interpretację Komunii, która opiera się na Słowie, Wierze i zewnętrznym Znaku, z drugie rozwija praktyczne i teologiczne konsekwencje w pojmowaniu mszy.

Fragment rękopisu "Kazania o Nowym Testamencie"

„Kazanie o Nowym Testamencie” nawiązuje do kazania wielkanocnego z 8 kwietnia 1520 (WA 9, 445-449). Jego literackie opracowanie było planowane od końca kwietnia (WA BR 2,280,9). Najwcześniejsza pełna wersja tekstu pochodzi z 27 lipca (WA BR 2,317,4). Od pierwszego wydania w lipcu 1520 pojawiło się 13 przedruków do 1524. Już w „Kazaniu o dobrych uczynkach” Marcin Luter przewiduje napisanie tego pisma (WA 6, 231, 14f.) przed swym kolejnym etapem programu naprawy Kościoła w „Do szlachty niemieckiej…”. „Kazanie o Nowym Testamencie” otwiera nowe rozumienie ofiary podczas mszy świętej, rozszerzone w „De captivitate Babylonica” (O niewoli babilońskiej Kościoła) - jest ona zapowiedzią odpuszczenia win i grzechu, jako że Sakrament Ołtarza jest Nowym Przymierzem (=Testamentem), co wynika wprost ze słów prefacji „Ten kielich jest nowym przymierzem we krwi mojej, która za was będzie wylana" (por. Łk 22,20 i 1Kor 11,25), w którym udział mają wszyscy wierzący. Jako odpowiedź na nie ze strony katolickiej traktuje się pismo Tomasza Murnera „Eine christliche und briederliche ermanung” („Chrześcijańskie i braterskie napomnienie”).

Pełny tekst pisma jest dostępny na kartach Edycji Weimarskiej: WA 6, 353-378.

Literatura:

M. Keßler, Sermon von dem Neuen Testament. In: V. Leppin, G. Schneider-Ludorff (Hrsg.), Das Luther-Lexikon, 2015, 639.