Posty

Wyświetlanie postów z lipiec, 2019

Pietyzm w latach 1670-1780

Obraz
Teologicznie pietyzm postrzega siebie jako refleksję nad głównymi problemami Reformacji, które jednak uległy zmianie poprzez włączenie innych wątków tradycji w specyficzny sposób. Pobożny podmiot staje się przedmiotem ruchu pietystycznego, doktrynalna czystość i jedność kościelna odgrywają drugorzędną rolę. Ruch pietystyczny w Niemczech uległ wielu zmianom od czasu jego powstania w drugiej połowie XVII wieku: od klasycznego pietyzmu okresu baroku, przez późny pietyzm końca XVIII i początku XIX wieku, ruchy odrodzenia XIX wieku, ruch wspólnotowy do ruchu ewangelicznego w drugiej połowie XX wieku. Krytykę struktury kościelnej w obrębie pietyzmu definiuje radykalny pietyzm w postaci separatyzmu dążącego do wyodrębnienia się z kościoła państwowego. Pietyzm powstał z poczucia braku pobożności, nieodpowiedniego stylu życia chrześcijańskiego i pragnienia weryfikacji osobistej wiary. Teologicznie odpowiada on na napięcie i traumę wojny trzydziestoletniej, zmieniając ją w czytanie Biblii ...

500-lecie dysputacji lipskiej (Leipziger Disputation): następstwa

Obraz
Pierwsza obrazowa prezentacja Lutra jako mnicha z biretem, z ręką podniesioną w mowie. Postać jest tylko przypadkowo identyfikowalna dzięki lustrzanemu napisowi Doktor Martinus Lutter Augustiner Wittenb. i róży Lutra. Szczegół ze strony tytułowej kazania Lutra wygłoszonego podczas dysputy: Ein Sermon geprediget tzu Leipßgk . (Wolfgang Stöckel, Leipzig 1519) Dysputacja lipska okazała się nie tylko akademicką szermierką słowną, lecz jawnym potwierdzeniem kryzysu pomiędzy stroną z Wittenbergi i obozem katolickim. Marcin Luter podkreślał, że sobory i papieże mogą się mylić, a nieomylne jest tylko Słowo Boże. Jan Eck stał na straży utrzymania wpływów przez hierarchię kościelną, w tym papieża. Nie mógł zgodzić się z prezentowanym przez mnicha augustiańskiego zdaniem. Będący również w Lipsku Filip Melanchton podkreślał znaczenie stawiania sobie Pisma Świętego jako jedynego autorytetu w wierze zgodnie z zasadą Jedynie Pismo (sola scriptura), relatywizując tym tym samym rolę papieża i so...

295. rocznica tumultu toruńskiego

Obraz
Egzekucja protestantów w Toruniu, 1724. Dziś przypada 295. rocznica wydarzenia, które do historii przeszło pod nazwą Thorner Blutgericht ( krwawy sąd toruński ) i miało ogromne znaczenie dla państw sąsiadujących z I Rzeczpospolitą. Ogólnym tłem konfliktu była rosnąca na terenach Rzeczypospolitej nietolerancja religijna, nakładająca się na specyficzną strukturę społeczną Torunia, który w katolicko-szlacheckiej Polsce stanowił ośrodek zamożnego, protestanckiego mieszczaństwa pochodzenia niemieckiego. Dominująca pozycja katolicyzmu jako religii państwowej, pogarszająca się sytuacja gospodarcza miasta, jak i bezpośrednie prowokacyjne gesty obu stron znalazły tu swoje gwałtowne ujście. Zdarzenie początkujące tumult toruński to procesja wokół kościoła św. Jakuba, a także na terenie przyległego cmentarza w niedzielne popołudnie dnia 16 lipca 1724 roku. Była ona bardzo uroczysta, gdyż tego właśnie dnia przypadało święto Matki Boskiej Szkaplerznej. Procesji wokoło kościoła św. Jakuba ...

Dysputacja lipska w Evangelisches Stift w Tybindze

Obraz
Evangelisches Stift w Tybindze zorganizował po raz kolejny spotkanie ze studentami teologii ewangelickiej i prof. dr V. Leppinem. Nasz gość jest autorem wielu uznanych artykułów i publikacji o Reformatorze ("Martin Luther", "Reformation") o charakterze naukowym i popularnonaukowym. Volker Leppin to współautor "Das Luther-Lexikon" oraz "Martin Luther. Monument, Ketzer, Mensch", promotor prac doktoranckich i habilitacyjnych nt. Reformacji i mediewistyki, członek licznych towarzystw historycznych. Tematem spotkania (9.07.2019) było 500-lecie dysputacji lipskiej pomiędzy J. Eckiem, A. Karlstadtem, a M. Lutrem. Na początku spotkania Leppin przybliżył uczestnikom tło historyczne tego wydarzenia, opowiedział także o uniwersyteckich dyskusjach w XVI wieku. 20-minutowe wystąpienie stanowiło doskonałą podstawę do rozmowy o procesach zachodzących w chrześcijaństwie wtedy i dziś, potrzebie dialogu i umiejętności argumentowania swojego stanowiska.  Uc...

500-lecie dysputacji lipskiej: przebieg

Obraz
Dysputacja lipska rozpoczęła się uroczystą ceremonią. Po tym, jak Simon Pistoris Starszy powitał całe audytorium w imieniu Uniwersytetu w Lipsku, wszyscy udali się na nabożeństwo do kościoła św. Tomasza. Znany chór chłopięcy Thomacherchor wykonał dwunastogłosową mszę specjalnie skomponowaną na tę okoliczność przez Georga Rhau. Po uroczystościach kościelnych uczestnicy przeszli w procesji do zamku Pleißenburg. Przemówienie otwierające w Hofstube wygłosił Petrus Mosellanus, który wezwał do sprawiedliwego styluplanowanej szermierki słownej. Zaplanowano trzy rundy akademickiej dyskusji w ciągu siedemnastu dni: - 27 i 28 czerwca oraz 30 czerwca - 3 lipca: Jan Eck kontra Karlstadt - 4-9 lipca oraz 11-13 lipca: Eck kontra Luter - 14 i 15 lipca: Eck kontra Karlstadt  29 czerwca, w dzień św. Piotra i Pawła zaniechano polemiki. Barmin z Pomorza zażyczył sobie, by Marcin Luter wygłosił kazanie w kaplicy zamkowej. Z uwagi na jej małe rozmiary i ogromne zainteresowanie, mnich august...

Teza miesiąca - Teza 55

Obraz
Panorama "Luther 1517", Wittenberga. 55 - Powinno być przekonaniem papieża, że jeśli dla uczczenia odpustu, który ma najwyraźniej niewielką wartość, rozbrzmiewa dzwon i odprawia się okazałe ceremonie, to dla uczczenia Ewangelii, która jest najwyższym dobrem, powinny rozbrzmieć setki dzwonów i zostać odprawionych setki wystawnych uroczystości.