Krzyż hugenocki

To symbol wiary wyznawców kalwinizmu, przede wszystkim we Francji, a współcześnie także w innych krajach. Składa się z krzyża maltańskiego oraz z gołębicy, niekiedy zastępowanej ampułką lub stylizowaną łzą. Dodatkowe ozdoby krzyża mają znaczenie symboliczne.
Po raz pierwszy pojawił się w XVIII wieku wśród wyznawców kalwinizmu (hugenotów) na południu Francji w okresie prześladowań religijnych ze strony katolickiej monarchii. Według tradycji wykonał go jubiler z Nîmes-Maystre, 3 lata po odwołaniu edyktu nantejskiego (1601). Krzyż sygnalizował wyznanie danej osoby, a jednocześnie zabezpieczał przed represjami ze strony państwa, ponieważ naśladował kształtem krzyż Zakonu Ducha Świętego - katolickiej organizacji monarchistycznej.

Obecnie krzyż hugenocki jest umieszczony m.in. w logo francuskiego i południowoafrykańskiego Kościoła ewangelicko-reformowanego.

Krzyż to symbol Trójcy Świętej: krzyż maltański symbolizuje Jezusa, promienie lub ozdoby między ramionami krzyża – symbol Boga Ojca a gołębica jest symbolem Ducha Świętego, który obdarza chrześcijan łaską i odwagą. 8 kulistych zakończeń ramion krzyża – symbolizuje 8 reguł życia chrześcijanina, prześladowanego za wiarę (Ewangelia Mateusza 5, 3-10). Stylizowane kwiaty lilii pomiędzy ramionami krzyża wyobrażają monarchistyczny herb Francji (jako oznakę patriotyzmu) i jednocześnie symbolizują, przez podobieństwo do cierni i do serca, męczeństwo Jezusa i jego wiernych wyznawców. Gołębica jest niekiedy zastąpiona ampułką lub stylizowaną łzą, które oznaczają męczeństwo.


Literatura:

1. B. van Ruymbeke, "Minority survival: the Huguenot paradigm in France and the diaspora: from survival to revival", in Van Ruymbeke and Randy J. Sparks, eds. Memory and Identity: the Huguenots in France and the Atlantic Diaspora, 2003, 16.

2. R.C. Broughton, "Virginibus Puerisque. Resistez", contributed to "In the Study", The Expository Times, 53 (12), 1942, 371.