Marcin Luter w cytatach

Czarna toga z białą befką jest oficjalnym strojem urzędowym ewangelickich pastorów w Niemczech od 1811 roku. Literatura: Königlich-Preußische Kabinettsordre vom 20. März 1811; zitiert bei: Walter Lotz: Das hochzeitliche Kleid. Zur Frage der liturgischen Gewänder im evangelischen Gottesdienst (= Im Dienst der Kirche. Bd. 6, ZDB -ID 978716-1 ), 1949, 40 f.

Słowo dość rzadko spotykane w Polsce, często mylone z koloratką. Befka to krawat (łacińskie „biffa” – krawat) będący częścią szat liturgicznych, używanych przez duchownych wielu kościołów chrześcijańskich, współcześnie głównie ewangelickich (luterańskich), ewangelicko-reformowanych (kalwińskich), anglikańskich i metodystycznych. Dawniej noszona także przez duchowieństwo katolickie. Nie nal eży jej mylić z koloratką, która jest elementem ubioru nieliturgicznego duchownych i często zakładana pod strojem liturgicznym, a więc i pod befką. W okresie od XVII do XIX wieku befka stosowana była jednak także jako element pozaliturgicznego stroju duchownych protestanckich. Befka ma kształt dwóch połączonych lub rozdzielonych pasów długości ok. 20 cm, najczęściej koloru białego. W Kościołach reformowanych tradycyjnie oznaczała tablice z dziesięcioma przykazaniami przed rozbiciem ich przez Mojżesza zaś u luteran symbolizuje tablice Mojżeszowe po rozbiciu. W Kościołach unijnych ...

Nakładana przez nas odzież to niejako „druga skóra”. Ubranie pełni wiele funkcji. Po pierwsze, jest wyznacznikiem statusu materialnego, może też określać rolę społeczną: uniform żołnierza, policjanta, czy też sutanna księdza. Elementy stroju wskazują niekiedy, do jakich grup należymy (poszczególne subkultury). Ubranie towarzyszy nam od niepamiętnych czasów. Istnieją teorie, według których przed ok. 170 tysiącami lat człowiek zaczął używać okrycia wierzchniego swojego ciała. Na przestrzeni lat Doktor Luter przynależał do rozmaitych grup społecznych toteż jego strój wielokrotnie ulegał zmianom. Jako student w Erfurcie nosił ubranie bursy z wamsem (rodzaj usztywnionego i podwatowanego, przeważnie atłasowego kaftana, zdobionego nacinaniem, haftem lub pasmanterią; wams był obcisły i na przodzie wydłużony w szpic), długie spodnie, spódnicę i togę. Jako okrycie głowy służyła „Martinusowi z Mansfeldt” początkowo czapka studencka a później beret magistra. Po wstąpieniu do klas...

Jak pisałem, Marcin Luter to człowiek z krwi i kości. Na przestrzeni lat stawiał on czoła wszelakim przeciwnościom losu, pozostając wiernym Słowu Bożemu. Jako członek Kościoła domagający się reform, wypowiedział przed cesarzem Karolem V, legatem papieskim i książętami niemieckimi na sejmie w Wormacji (1521): „Dopóki nie zostanę przekonany przy pomocy Pisma Świętego i zdr owy rozsądek, bo papieżom i soborom nie wierzę, to pewne, że często mylili się i przeczyli samym sobie, jestem pokonany przez przytaczane przeze mnie pisma a moje sumienie pozostaje w niewoli Słowa Bożego, nie mogę i nie chcę niczego odwołać, ponieważ czynienie czegokolwiek wbrew sumieniu jest rzeczą niebezpieczną i niesłuszną. Tu stoję, nie mogę inaczej. Boże, dopomóż mi. Amen.” (WA 7, 838, 4-9) Był to niesamowity akt odwagi i nonkonformizmu z Jego strony – sprzeciwić się Cesarzowi i papieżowi, który wówczas miał realną władzę polityczną i duchową, oznaczało najczęściej utratę życia. Trudno nawet wyo...

Zupa pokrzywowa: 500 g pokrzyw gotować w posolonej wodzie. Posiekać bardzo cienko jedną cebulę i jedną główkę czosnku. Wymieszać pokrzywę, cebulę i czosnek i dusić aż do „zeszklenia się” w dodanym maśle (2 łyżki stołowe). Całość posypać 2 łyżkami stołowymi mąki i wymieszać. Doprawić do smaku pokruszoną bułką. Pokrzywę można alternatywnie gotować w bulionie rybnym lub mięsnym. Smażony orkisz: Namoczyć 500 g orkiszu w 1 litrze wody i odstawić na noc. Rankiem gotować orkisz w wodzie na lekkim ogniu tak, by się nie przypalił. Można dodać też trochę wody. Posiekaną cebulę, por i pietruszkę dusić w smalcu, następnie dodać do orkiszu z wodą i całość lekko podsmażyć. L. Vogt, Das Luther-Melanchthon Kochbuch, Lindemann Verlag GmbH 2015, 55.

W latach 1535-45 wittenberski uniwersytet należał do najczęściej obleganych ośrodków naukowych na terenie Niemiec („Europa reformata", 2016, 19-20). Zapewnienie wiktu studentom stanowiło nie lada wyzwanie dla miasta! 600 do 900 studentów zjadało rocznie 30.000 do 45.000 kg mięsa! Każdy żak konsumował średnio od 40 do 60 kg mięsa, w tym 25 kg wołowiny, 20 kg wieprzowiny i 5 kg mięsa owczego lub baraniego, co odpowiada potrzebie kupna od 300 do 600 świń i od 195 do 390 owiec na rok. Okoliczni rolnicy nie mogli jednak sprostać zadaniu dostarczenia takiej ilości wołowiny i/lub wieprzowiny. Mięso zaczęto sprowadzać przede wszystkim… z Polski, ale także z Brandenburgii, Meklemburgii i Pomorza. Handel ten miał na tyle istotne znaczenie, że 8 grudnia 1544 rada miejska odwołała jarmark bożonarodzeniowy, bo do miasta zawitali śląscy handlarze bydła z inwentażem. Ze względu na niewielkie wówczas możliwości konserwujące (solenie, wędzenie, suszenie), kwitła jednocześnie sprze...

To symbol wiary wyznawców kalwinizmu, przede wszystkim we Francji, a współcześnie także w innych krajach. Składa się z krzyża maltańskiego oraz z gołębicy, niekiedy zastępowanej ampułką lub stylizowaną łzą. Dodatkowe ozdoby krzyża mają znaczenie symboliczne. Po raz pierwszy pojawił się w XVIII wieku wśród wyznawców kalwinizmu (hugenotów) na południu Francji w okresie prześladowań religijnych ze strony katolickiej monarchii. Według tradycji wykonał go jubiler z Nîmes-Maystre, 3 lata po odwołaniu edyktu nantejskiego (1601). Krzyż sygnalizował wyznanie danej osoby, a jednocześnie zabezpieczał przed represjami ze strony państwa, ponieważ naśladował kształtem krzyż Zakonu Ducha Świętego - katolickiej organizacji monarchistycznej. Obecnie krzyż hugenocki jest umieszczony m.in. w logo francuskiego i południowoafrykańskiego Kościoła ewangelicko-reformowanego. Krzyż to symbol Trójcy Świętej: krzyż maltański symbolizuje Jezusa, promienie lub ozdoby między ramionami krzyża ...

Teza 33 - Należy strzec się nauk, wedle których odpust papieski jest bezcenną łaską Bożą, przez którą ludzie zostają pojednani z Bogiem.

Impresje z wczorajszej inauguracji Obchodów 500-lecia Reformacji w Polsce. Jednoczesne stulecie ruchu ekumenicznego uprawnia nas, by wołać: Ludzie dobrej woli, spotkajmy się i poznajmy to, co nas łączy i co dzieli! W tych niespokojnych czasach bądźmy dla siebie rzecznikami pokoju, poszanowania odmienności w duchu ewangelicznym. Wspólnie nieśmy Dobrą Nowinę światu o nieskończonej Łasce i Miłości Bożej. Stańmy się silniejsi mocą wiary w to, że wszyscy należymy do jednej rodziny ludzkiej a nie mocą niechęci i wewnętrznego odrzucania tego, co nie jest moje. Każda istota została stworzona w jakimś celu. Niech nadchodzący rok będzie próbą, wyzwaniem na miarę nowego tysiąclecia dla Kościoła Chrześcijańskiego, który przecież urzeczywistnia się przez miłość do drugiego człowieka! CIESZYN INAUGURACJA JUBILEUSZU 500-LECIA REFORMACJI