Posty

Wyświetlanie postów z 2018

Polskie kolędy

Obraz
Najstarsza polska kolęda to Zdrow bądź, krolu anjelski . Pod koniec XIX w. odnalazł ją Aleksander Brückner w rękopisie Biblioteki Załuskich w Petersburgu, pochodzącym z biblioteki wikariuszy wiślickich. Tekst zapisany został w kazaniu (1424) Jana Szczekny, magistra praskiego, późniejszego mnicha cysterskiego i spowiednika królowej Jadwigi Andegaweńskiej, od 1407 profesora teologii na uniwersytecie krakowskim. Tekst oryginalny nie ma zapisu nutowego. Kolęda polska była prawdopodobnie tłumaczeniem z oryginału czeskiego ( Zdráv bud' králi andělský ) lub łacińskiego utworu Ave rex angelorum . Głos discantowy tego utworu znajduje się w kancjonale z 1637 Opactwa Sióstr Benedyktynek pw. św. Wojciecha w Staniątkach. Zależnie od redakcji kolęda liczy od 14 do 17 wersów. Znane są trzy redakcje wariantowe tekstu kolędy, wszystkie z XV wieku. Podział na strofy i wersety przejęto z wydania Brücknera i zgodnie z jego wskazówkami. Tekst: Zdrow bądź, krolu anjelski K nam na świat w cie...

"Cicha noc" - w 200. rocznicę wykonania...

Obraz
Jedną z najbardziej znanych kolęd na świecie, po raz pierwszy wykonana podczas pasterki w 1818 roku w austriackim Oberndorf bei Salzburg jest "Cicha Noc". Autorem słów Stille Nacht był Joseph Mohr, melodię ułożył Franz Xaver Gruber. Słowa jednej z wersji w języku polskim ułożył ok. 1930 roku Piotr Maszyński. Joseph Mohr (1792-1848) był nieślubnym dzieckiem Anny Schoiberin i dezertera armii austriackiej Franza Mohr, który porzucił matkę jeszcze przed narodzinami Josepha. Jako dziecko pozamałżeńskie musiał otrzymać specjalną zgodę na rozpoczęcie edukacji kościelnej. W roku 1815 został księdzem i odtąd przez wiele lat był związany z różnymi parafiami, aż w 1836 roku został proboszczem parafii w Wagrain, gdzie zmarł 12 lat później. Słynął ze swej hojności - niemal wszystkie swoje dochody przeznaczał na pomoc potrzebującym. W Wagrain założył szkołę i stworzył specjalny fundusz umożliwiający dzieciom z rodzin ubogich naukę. W lokalnym muzeum od roku 2006 istnieje st...

Kolęda i pastorałka

Obraz
Kolęda "Personent hodie" Kolędę stanowiła pierwotnie radosna pieśń noworoczna, która współcześnie przyjęła powszechnie formę pieśni bożonarodzeniowej (nawiązującej do świąt Bożego Narodzenia). Utrzymywana najczęściej w konwencji religijnej, początkowo wywodząca się z tradycji ludowej, w późniejszym okresie komponowana jest również przez wielu wybitnych kompozytorów. Odmiana kolędy o wątkach zaczerpniętych z życia codziennego nazywana jest pastorałką, która w odróżnieniu od kolędy we współczesnym, potocznym tego słowa rozumieniu, nie jest wykorzystywana w chrześcijańskich nabożeństwach religijnych ze względu na swój świecki charakter. W liturgii chrześcijaństwa zachodniego  kolędy wykonuje się od mszy o północy w święta Bożego Narodzenia (noc 24/25 grudnia) do święta Chrztu Pańskiego (niedziela po 6 stycznia). W polskiej tradycji dopuszcza się śpiewanie ich do Święta Ofiarowania Pańskiego (2 lutego). Od współczesnych kolęd (wykorzystywanych w nabożeństwach relig...

O wolności w wierze w Evangelisches Stift w Tybindze

Obraz
Evangelisches Stift w Tybindze zorganizował 12 grudnia spotkanie,którego tematem była wolność chrześcijan (Die Freiheit der Christen). Naszym gościem był prof. dr Volker Leppin, znany historyk Kościoła specjalizujący się w mediewistyce i czasach Reformacji. Expose obejmowało kwestie wolności w wierze ze szczególnym uwzględnieniem jej pojmowania przez Augustyna z Hippony, mistrza Eckharta, Marcina Lutra (m.in. w kontekście tezy 13 dysputy heidelberskiej i korespondencji Reformatora z Erazmem z Rotterdamu) i Dietricha Bonhoeffera.   Moderator spotkania Kamil Basiński dodatkowo podkreślił   znaczenie traktatu Doktora Lutra "O wolności chrześcijańskiej" z 1520 roku na przestrzeni lat. Uczestnicy pogawędki to studenci teologii ewangelickiej mieszkający zarówno w Bengel-Haus, jak i Ev. Stift i na terenie miasta. Ich pytania obejmowały zakres historii, etyki i teologii systematycznej. Wzajemny szacunek dla różnicy poglądów stanowił dobry fundament do wspólnej rozmowy. Gospodarze p...

Coraz mniej?

Obraz
Odejście z Kościoła tzw. Kirchenaustritt jest badany przez Ewangelicki Kościół w Niemczech (EKD) od 1963 roku. W 1991, a więc po Zjednoczeniu Niemiec, liczył on sobie 29.202.442 członków, a w 2016 - 21.922.187. 8% parafian aktywnie udziela się na rzecz wspólnoty, 2-3% stanowią tzw. niezidentyfikowani członkowie, którzy nie identyfikują się z Kościołem w żadnym wymiarze i rozważają odejście. Co ciekawe, ten trend nie uległ zmianie od 1972 roku. Literatura: 1.  https://www.ekd.de/statistik-kirchenmitglieder-17279.htm 2.  https://www.kirchenaustritt.de/statistik

Słynni polscy luteranie – XIX wiek (część I)

Obraz
Jan Jakub Gay (1801-1849) - polski architekt, reprezentant historyzmu, jako pierwszy w Warszawie architekt stosujący ozdoby architektoniczne z lanego żelaza i blachę cynkowaną do krycia dachów; Joanna Neybaur (1802-1885) - zajmowała się działalnością dobroczynną, szczególnie opieką nad warszawskimi sierocińcami, była nazywana "matką sierot"; Wincenty Pol Wincenty Pol (1807-1872) – poeta, geograf, kawaler Orderu Virtuti Militari; Fryderyk Chopin (1810-1849) – kompozytor i pianista, przynależność religijna nie jest wyjaśniona w żadnej biografii artysty, wiadomo, że uczestniczył w nabożeństwach warszawskiej parafii św. Trójcy, co byłoby nietypowe dla katolika w tamtym czasie; Konstanty Ordon (1810-1887) - oficer Wojska Polskiego, powstaniec listopadowy, W wierszu Reduta Ordona jego rzekomą śmierć opisał Adam Mickiewicz; Karol Vetter (1810-1883) – właściciel największego browaru oraz destylarni, pierwszy na Lubelszczyźnie zaczął produkować piwo bawar...

Teza miesiąca - Teza 25

Obraz
25 - Ta sama moc, jaką w ogólności ma papież nad czyśćcem, przysługuje w szczególności każdemu biskupowi i duchownemu w jego okręgu albo parafii.

CIEKAWOSTKA REFORMACYJNA: Święto Reformacji w NRD

Obraz
Aż do 1966 roku Święto Reformacji było dniem wolnym od pracy we wszystkich okręgach Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Literatura: https://www.mdr.de/zeitreise/fakten-reformationstag-100.html  Abgefuren am 30. Oktober 2018.

Polscy luteranie a stosunek chrześcijan do Żydów

Obraz
Kościół Ewangelicko-Augsburski (luterański) w RP zajął oficjalne stanowisko w kwestii relacji judeochrześcijańskich i pism Marcina Lutra o Żydach: STANOWISKO SYNODU KOŚCIOŁA EWANGELICKO-AUGSBURSKIEGO W RP DO DOKUMENTU LEUENBERSKIEJ WSPÓLNOTY KOŚCIOŁÓW DOTYCZĄCEGO STOSUNKU CHRZEŚCIJAN DO ŻYDÓW "Kończący się wiek XX i zarazem drugie tysiąclecie, które w cywilizacji zachodniej liczone jest od narodzin Jezusa z Nazaretu, skłaniają do refleksji nad czasem, który przeminął i czasem, który jest jeszcze przed nami. W tej refleksji towarzyszy nam wiara, że na początku i końcu czasu w ogóle, jakąkolwiek miarą jest mierzony, stoi Bóg, który objawił się Abrahamowi, a potem powołał lud Izraela, z którym połączył obietnice dotyczące zbawienia, Choć dzieli nas sposób odczytywania świętej Księgi Żydów zawierającej Boże objawienie i obietnice, jest to ta sama Księga. Mamy świadomość, że Kościół Jezusa Chrystusa i Izrael wyrosły z tego samego pnia wiary. Wezwani przez miłość Jezusa Chryst...

Bułeczka reformacyjna

Obraz
                    Bułeczka reformacyjna. Foto: wikipedia Bułeczka reformacyjna jest słodki wypiekiem, zwykle kwadratowego kształtu i wielkości strucli jabłkowej. Symbolizuje Różę Lutra, jednak rzeczywiste godło reformacji posiada pięć boków a nie jak bułeczka - tylko cztery. W środku wypieku widać czerwone serce (z krzyżem) wykonane odrobiną pośrodku. Jedna z legend głosi, że Marcin Luter chciał nadać oryginalną formę temu wyrobowi piekarskiemu, wzorując się na ułożonej przez siebie Róży, jednak pomylił się co do ilości płatków   a przez to – co do liczby jej boków … Mniej popularna teoria zakłada inny rodowód bułeczki reformacyjnej, według której przypomina ona czapkę biskupią (mitrę) z okresu reformacji. Trzecia teoria mówi, że każdy z czterech boków wypieku jest dedykowany czterem najbliższym współpracownikom Lutra.  Bułeczka reformacyjna znana   jest między ...