Marcin Luter w cytatach

Friedrich Wilhelm Martersteig, Wjazd Lutra do Wormacji Przed pięcioma stuleciami koń pełnił wiele funkcji w życiu codziennym Europejczyka. Zwierzę to pracowało bowiem wraz z nim na roli a przede wszystkim – bez względu na pochodzenie właściciela – stanowiło podstawowy środek transportu. Marcin Luter przemieszczał się rozmaitymi wozami po niemieckich księstwach zaprzęgniętymi w konie. Friedrich Wilhelm Martersteig portretuje wjeżdżającego do Wormacji na sejm w 1521 roku Reformatora, który stoi w dwukołowym jednokonnym wozie. Żaden dokument historyczny nie potwierdza tej artystycznej wizji. Na przełomie średniowiecza i renesansu znane były zarówno antyczne powozy (kwadrygi, bigi…) oraz ich nowoczesne odpowiedniki (furmanka, kolaska). Prawdopodobnie każdym z nich jeździł Odnowiciel Kościoła, bowiem używano ich powszechnie. Co ciekawe, Doktor Luter jechał w siodle co najmniej dwukrotnie w swoim życiu. Po raz pierwszy, w nocy z 20 na 21 października 1518, gdy uciekał z Augsburga po nie...

Katedra w Ulm, pierwotny wygląd. Foto: wikisource Elsbetha Sam była zubożałą dziewczyną z bawarskiej części Szwabii. Reformator Ulm Conradus Sam (1483-1533) wziął ją za swoją żonę. Conradus był osobiście powiązany z Marcinem Lutrem. Pierwszy zachowany list Lutra został napisany do niego 1 października 1520 roku. Rada Wolnego Cesarskiego Miasta Ulm mianowała Sama na kaznodzieję. Jako kaznodzieja odprawiał nabożeństwa popołudniowe, które rozpoczynały się i kończyły Modlitwą Pańską. Ta surowa liturgia ukształtowała formę nabożeństw w Wirtembergii. Nadal nie było wzorców nabożeństwa w Kościele ewangelickim. Jednak w miarę jak Conradus odchodził od idei Marcina Lutra i coraz bardziej skupiał się na ideach religijnych Huldrycha Zwingliego, a także nawiązywał relacje z Johannesem Oekolampadem, pojawiły się ważne pytania religijne dla niego i wspólnoty kościelnej w Ulm. Jako zwolennik nauk Zwingliego Sam w swoim katechizmie napisanym w 1526 roku reprezentował idee Wolfganga Capito, pośrednika ...

„Przeciwko niebiańskim prorokom, obrazom i sakramentom” („Wider die himmlischen Propheten, von den Bildern und Sakrament“) to pismo Marcina Lutra powstałe w 1525 roku w trakcie tzw. sporu eucharystycznego w obozie zwolennikόw Reformacji. W Edycji Weimarskiej znajdują dwie części tego traktatu w opracowaniu H. Barge´a (WA 18,37-125,126-214). Przez „niebiańskich proroków” Luter rozumie Andreasa Bodensteina (Karlstadta), którego nie wymienił jeszcze w swoich ośmiu kazaniach z Schonung, oraz anabaptystów i ich entuzjastów, takich jak Nicolas Storch, Martin Stübner, Martin Cellarius i Thomas Münzer. Wittenberski Reformator opisuje to już na początku swego dzieła: „Tak jak to czynią ci ambitni prorocy, którzy nie robią, nic innego, jak tylko szturmują obrazy, niszczą kościoły, nauczają sakramentów i szukają nowej drogi umartwienia... Do tej pory nigdy nie praktykowali nauki wiary, nigdy nie uczyli, jak należy podnosić sumienie, co jest rzeczą najważniejszą i niezbędną w nauczaniu chrześcija...

Karol VII (1403-1461) 1 . Reforma we Francji za panowania Karola VII W polityce kościelnej Karol VII musiał uporać się ze sporami, jakie powstały pomiędzy papieżem Eugeniuszem IV, który domagał się przyznania następcom Piotra tradycyjnej władzy papieskiej, a Soborem Bazylejskim, który opowiadał się za prymatem soboru nad papieżem (koncyliaryzm). Obie strony sporu wezwały do ​​wsparcia króla francuskiego. 1 czerwca 1436 roku jego emisariusze wyrazili lojalność Karola VII wobec zdominowanego już przez Francuzów Synodu w Bazylei, ale także zażądali, aby papieża traktowano z szacunkiem. Kiedy Eugeniusz IV odrzucił propozycję większości Ojców Soboru Bazylejskiego, aby zwołać sobór unijny z Greckim Kościołem Prawosławnym w Awinionie, Karol VII w zasadzie przyjął prośbę Soboru Bazylejskiego o uznanie przesłanych mu decyzji. Od 1 czerwca 1438 w Bourges zbierało się spotkanie duchowieństwa francuskiego, a 7 lipca 1438 Karol VII ogłosił sankcję pragmatyczną z Bourges na podstawie sprawozda...

XVI-wieczna akwarela przedstawiająca Żyda z Wormacji w Niemczech. Żółty pierścień na płaszczu, worek z pieniędzmi i główka czosnku to symbole antysemickich stereotypów etnicznych. Żółty pierścień był obowiązkowym znakiem dla Żydów w średniowieczu. Od XIII wieku Żydzi musieli nosić kawałek materiału w kształcie koła, pierścienia lub prostokąta w wielu krajach i regionach Europy, który jest widoczny na zewnątrz ich ubrania – zwykle na wysokości klatki piersiowej. Żółty pierścień był częścią ustawodawstwa władców kościelnych i świeckich, które prowadziło do wykluczenia i stygmatyzacji Żydów. Pierścień żydowski uważany jest za prekursora żydowskiej gwiazdy z czasów narodowego socjalizmu 1933-1945. 1. Kraje islamskie Podobne zasady ubioru dla mniejszości religijnych były powszechne w islamie dla "dhimmi" – „poddanych” – od początku VIII wieku. Dotyczyły Żydów i chrześcijan. Obowiązek oznaczania rozpoczął się rozkazem kalifa Umara II w 717 roku. Rodzaj znaku nie był początkow...

Christoph Wetzel, Luter pod krzyżem, 1999 W poprzedniej części ( TUTAJ ) omówiono koncepcję Sakramentu Ołtarza (Wieczerzy Pańskiej) w "Traktacie o dostojnym sakramencie świętego prawdziwego ciała Chrystusa i o wspólnocie” („Sermon von dem hochwürdigen Sakrament des heiligen wahren Leichnams Christi und von den Brüderschaften”) z 1519 roku wraz z jego biblijną linią argumentacyjną. Dalszy cel badania stanowią niżej podane dzieła wittenberskiego Reformatora: 3. „Kazanie o Nowym Testamencie” („Sermon von dem Neuen Testament“) Dzieło ( TUTAJ ) zostało wydrukowane w 1520 roku, ale jest kontynuacją „ Traktatu o dostojnym sakramencie świętego prawdziwego ciała Chrystusa i o wspólnocie” Pełny tytuł „to znaczy o mszy świętej” (WA 6,353,3) wyjaśnia związek między mszą a Wieczerzą Pańską. W tekście tym można rozpoznać wiele motywów: Wieczerzę Pańską jako Nowy Testament, krytykę Mszy jako ofiary oraz praktyczne konsekwencje postępowania z Mszą. W pierwszej kolejności Marcin Luter przedstawia...

Armin Müller-Stahl, Marcin Luter, 2017 Wieczerza Pańska odgrywała istotną rolę we wszystkich okresach życia Marcina Lutra – była punktem, wyjścia do intensywnej refleksji teologicznej, ośrodkiem własnej pobożności i istotną częścią porządku liturgicznego. Dla niego w tym sakramencie wypełnia się słowo Obietnicy (promissio) skierowane do jednostki i wspólnoty, które ma na celu umocnienia wiary. Z tego powodu teologia Wieczerzy Pańskiej znajduje się w centrum jego chrystologii, eklezjologii i hermeneutyki Pisma Świętego. Luterskie rozumienie Wieczerzy Pańskiej zmienia się dynamicznie, co charakteryzowało się przede wszystkim jego polemiką z tradycją Kościoła papieskiego z jednej strony i kontrowersjami w obrębie obozu reformacyjnego (spór o Ostatnią Wieczerzę z Zwinglim) z drugiej. Pierwsze szczegółowe refleksje Marcina Lutra na temat Wieczerzy Pańskiej wpisują się w historyczny kontekst sporu o odpusty, opisane w traktacie „Sermo de digna praeparatione cordis pro suscipiendo sacramento...