poniedziałek, 20 stycznia 2020

Co znajdziemy w "Marcina Lutra myślach (nie)znanych"?

 "Marcina Lutra myśli (nie)znane" to zbiór indywidualnie wybranych 63 myśli wittenberskiego Reformatora o charakterze aforyzmów i cytatów poruszających konkretne kwestie/problemy. Moja inspiracja osobą Marcina Lutra trwa wiele lat. Dzięki znajomości języka staroniemieckiego i łacińskiego czytałem jego dzieła w oryginale, a to, co uważałem za szczególnie istotne, poruszające i nietypowe, tłumaczyłem i zapisywałem w zbiorze dokumentów.

Książka powstała jako mój wkład w uczczenie 500-lecia Reformacji w 2017 roku. Pragnąłem dotrzeć do jak największej grupy Odbiorców. Chciałem pokazać Marcina Lutra jako człowieka zupełnie nieznanego: autora tak wielu sentencji, które w XIX wieku przeszły do polszczyzny, a dziś funkcjonują w mowie potocznej, przyjaciela, bacznego obserwatora codzienności. Wittenberski Reformator funkcjonuje w Polsce albo jako bohater wiary, albo jako heretyk, kacerz. Oba wizerunki nie oddają złożoności postaci Doktora Lutra. Dzięki zebranym słowom jego autorstwa, bez mojego komentarza, pragnąłem pokazać przede wszystkim nieznane strony osobowości księdza Marcina Lutra. Nietuzinkowość, możliwy stopień zaskoczenia Czytelnika - to były moje kryteria przy wyborze cytatów do książki. I mam nadzieję, że mi się to udało...

Książka jest wydana w twardej okładce, co podkreśla jej jakość i uroczysty charakter. Znajdziemy na niej Różę Lutra, symbol protestantyzmu, wykonaną metodą origami przez jeleniogórskiego gimnazjalistę Jakuba Młotkowskiego. Autor układanki został sfotografowany przez Michała Mrozka w trakcie jej składania, a zdjęcie umieściliśmy na tylnej stronie okładki wraz z krótkim opisem książki, moją notą biograficzną, logo Patrona Medialnego (Miesięcznik Ewangelicki), wydawnictwa Poligraf, numerem ISBN oraz stałą maksymalną ceną - 22 złotych.

Na pierwszych kartach "Marcina Lutra myśli nieznanych" umieściliśmy nazwiska Honorowych Patronów w kolejności alfabetycznej nazwiska: Jana Peszka (aktora, reżysera i pedagoga teatralnego) oraz Marka Jerzego Uglorza (duchownego ewangelickiego, biblisty, profesora Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie), a także cały zespół, który przygotował wydanie. Andrzej Mleczko jest autorem 12 rysunków do wybranych myśli Lutra. Są one również - jak wybrane cytaty - niebanalne, pobudzające do refleksji. W skład redakcji weszły zarówno chrześcijanie tradycji rzymsko-katolickiej, jak i luteranie, ewangelicy reformowani (kalwini) oraz protestanci wolnokościelni. Już to jest powodem do wielkiej radości, że współpraca w tak ekumenicznym projekcie była możliwa i wydała owoc o wysokiej jakości, co potwierdziły liczne recenzje książki, zarówno w internecie, jak i pismach ewangelickich. Reformacja jako wydarzenie historyczne jest niezaprzeczalnym faktem, o którym wiąż warto rozmawiać i to w jak najszerszym gronie! Nigdy nie stawialiśmy sobie za cel przekonywania kogoś do własnych racji.

Nasz projekt odcina się stanowczo od jakichkolwiek przejawów prozelityzmu z udziałem wybranych myśli Marcina Lutra.

Nakład pierwszego wydania to 5000 egzemplarzy, z czego już w pierwszym roku sprzedaliśmy około 54% wydrukowanych książek. To pokazuje, że forma naszego przekazu była atrakcyjna i potrafiła zainteresować Czytelników.

Przedmowa zawiera biografię wittenberskiego Reformatora wraz z opisem jego filozofii podejścia do literatury i tłumaczeń. Nie zabrakło w niej podziękowań dla Honorowych Patronów i Osób, które zdecydowały się wesprzeć finansowo wydanie książki, a były to w większości Osoby kompletnie mi nieznane. Informacje o zbiórce na ten cel wysłałem do księży proboszczów parafii ewangelicko-augsburskich na terenie całego kraju, zamieściliśmy je także na stronie tego blogu.

Myśli Marcina Lutra zebrano w następujących kategoriach:

- Natura ludzka: już pierwsza sentencja pokazuje tragizm człowieka od dobra do bólu;

- Teologia: myśli o znaczeniu Słowa Bożego dla chrześcijanina, koncepcji Kościoła jako zbioru chrześcijan oraz o tym, co czyni teologiem (bynajmniej nie studia teologiczne...);

- Wiara: pierwsza myśl podkreśla znaczenie uświadomienia sobie, kim jest człowiek, bo dopiero to staje się pewnym fundamentem do rozwoju wiary, zebrane cytaty mówią o Bożej Miłości i Łasce, a nie gniewie, istocie modlitwy...

- Dobre uczynki: jakie powinny być dobre uczynki, jaka jest ich relacja do wiary każdego z nas?

- Grzech: refleksje na temat grzeszności człowieka i Kościoła z przejmującym rysunkiem Andrzeja Mleczki;

- Muzyka: wybrane cytaty stanowią swoisty hymn o muzyce, zamieściłem także moje tłumaczenie pierwszej zwrotki jednej z najsłynniejszych pieśni Reformatora "Warownym grodem jest nasz Bóg" z "ekologicznym" rysunkiem Andrzeja Mleczki;

- Dzieci: tu Czytelnik znajdzie jedno z najsłynniejszych porzekadeł o dzieciach, które funkcjonuje w polszczyźnie prawie zawsze nieświadome pochodzenia - tak, jego autorem jest Luter!

- Kobieta: pierwszy cytat w tej kategorii porusza rozmaite potrzeby kobiet; jestem dumny, że Marcin Luter - autorytet teologiczny - mówi o kobietach upadłych, wykluczonych ze społeczeństwa, przekraczając tym samym wszelkie schematy intelektualne i obyczajowe;

- Luter nieznany: ten rozdział to m.in. zbiór sentencji, które są nam znane z mowy potocznej i nieznane jako myśli Marcina Lutra (stąd zabawa słowna w tytule książki "myśli (nie)znane"), znajdziemy tu np. odniesienia do gry w kości, piersi kobiet, astrologii.

Wszystkie zebrane cytaty pochodzą z Edycji Weimarskiej (WA), która stanowi krytyczny zbiór wszystkich dokumentów związanych z Marcinem Lutrem. Podczas powstawania WA odrzucono dokumenty o niepewnym rodowodzie, mające charakter legendy, dlatego stanowi on wiarygodny fundament do pracy dla historyków i teologów.

O celach, jakie stawialiśmy sobie podczas wydania naszej książki, można znaleźć w zakładce blogu O książce, a w etykiecie o tej samej nazwie - informacje o osobach ją współtworzących, relacje z promocji itd.

"Marcina Lutra myśli (nie)znane" są wciąż w sprzedaży w ewangelickich sklepikach parafialnych na terenie kraju oraz księgarniach internetowych. Więcej o tym TUTAJ. To udany prezent dla wszystkich zainteresowanych renesansowym dziedzictwem języka ojczystego, historią, filozofią. Wielbiciele aforyzmów znajdą w niej z pewnością coś dla siebie. Jesteśmy inicjatywą oddolną, która na bazie wzajemnego porozumienia i szacunku, wydała coś nietypowego i innowacyjnego na polskim rynku wydawniczym.

Miłej lektury!
Kamil Basiński


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz