 |
| Róża Lutra |
Róża Lutrowa została zaprojektowana i opisana przez wittenberskiego Reformatora. W liście z 8 czerwca 1530 roku do Lazarusa Sprenglera Doktor Marcin pisze: „Widoczny znak mojej teologii. Pierwszy ma być krzyż - czarny, na tle serca. (...) Serce ma być umieszczone w środku białej róży, pokazywać co przynosi radość, pociechę i ukojenie w wierze (...) Dlatego róża powinna być biała, a nie czerwona, ponieważ kolor biały jest kolorem duchów i wszystkich aniołów. Róża ta znajduje się na błękitnym polu, jako że taka radość ducha i nadzieja oznacza początek radości niebiańskiej w przyszłości. Wokół tego pola umieszczony jest złoty pierścień, ponieważ taka błogość w niebie trwa wiecznie i nie ma końca i kosztowna jest ponad wszelką radość i dobra, tak jak złoto jest najkosztowniejszym metalem szlachetnym.” (WA BR 5, 1628, 4-21). Symbol ten tkwi głęboko w protestanckiej teologii łaski płynącej z Ofiary na Krzyżu. Skąd Luter zaczerpnął pomysł na motyw róży, tego nie wiadomo. Istnieje kilka teorii na ten temat. Według jednej, Doktor Marcin inspirował się różami z witrażu kościoła augustianów w Erfurcie. Inni mówią o herbie rodowym jako matrycy dla przedstawionego godła. Na domu ojca Reformatora w Mansfeld był umieszczony herb przedstawiający w tarczy dwudzielnej w słup dwie róże srebrne na błękitnym polu, w drugim takim samym - pół złotej kuszy. Inna gałąź tej samej rodziny Lutrów używała herbu z tarczą dwudzielną w krokiew, z dwoma złotymi jabłkami w polu górnym błękitnym, i różą czerwoną w polu dolnym srebrnym. Ponieważ ten herb został nadany w 1570, a więc po powstaniu Róży Lutrowej, może nawiązywać zarówno do niej, jak i do wcześniejszego herbu rodowego. Co ciekawe, motyw róży pojawia się we wcześniejszych pracach Lutra, bowiem już w 1519 roku opublikowana w Lipsku przez Wolfganga Stöckela mowa księdza Marcina zawierała drzeworyt ze znakiem tego kwiatu u góry. W pierścieniu doktorskim Reformatora widnieje tarcza w kształcie serca, symbol Ducha Świętego.
Podczas
pobytu w twierdzy Coburg (1530) Doktor Luter otrzymał od saskiego księcia Jana
Fryderyka złoty sygnet (służący jako pieczęć do laku) z wygrawerowanym motywem
róży (H. Schilling, Martin Luther, Rebell in einer Zeit des Umbruchs, 2014,
413).
W
1540 roku Katarzyna von Bora odnowiła portal
wejściowy domu Lutrów, na którym umieszczono dwa medaliony. Pierwszy z nich
przedstawiał Reformatora w wieku 57 lat („Aetatis sui 57”) a drugi – Różę Lutra
z łacińską inskrypcją V.I.V.I.T. (On żyje). Z biegiem lat znak ten stał się godłem protestantyzmu i
swoistym logo kościołów ewangelickich tradycji augsburskiej.
Literatura:
1. D. Korsch, Luthers Siegel. Eine elementare Deutung seiner Theologie. In: Luther 67 (1996), 66-87.
2. J. Schilling, Lutherrose. In: V. Leppin, G. Schneider-Ludorff (Hrsg.), Das Luther-Lexikon, 2015, 460.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz