Posty

Wyświetlanie postów z grudzień, 2018

Polskie kolędy

Obraz
Najstarsza polska kolęda to Zdrow bądź, krolu anjelski . Pod koniec XIX w. odnalazł ją Aleksander Brückner w rękopisie Biblioteki Załuskich w Petersburgu, pochodzącym z biblioteki wikariuszy wiślickich. Tekst zapisany został w kazaniu (1424) Jana Szczekny, magistra praskiego, późniejszego mnicha cysterskiego i spowiednika królowej Jadwigi Andegaweńskiej, od 1407 profesora teologii na uniwersytecie krakowskim. Tekst oryginalny nie ma zapisu nutowego. Kolęda polska była prawdopodobnie tłumaczeniem z oryginału czeskiego ( Zdráv bud' králi andělský ) lub łacińskiego utworu Ave rex angelorum . Głos discantowy tego utworu znajduje się w kancjonale z 1637 Opactwa Sióstr Benedyktynek pw. św. Wojciecha w Staniątkach. Zależnie od redakcji kolęda liczy od 14 do 17 wersów. Znane są trzy redakcje wariantowe tekstu kolędy, wszystkie z XV wieku. Podział na strofy i wersety przejęto z wydania Brücknera i zgodnie z jego wskazówkami. Tekst: Zdrow bądź, krolu anjelski K nam na świat w cie...

"Cicha noc" - w 200. rocznicę wykonania...

Obraz
Jedną z najbardziej znanych kolęd na świecie, po raz pierwszy wykonana podczas pasterki w 1818 roku w austriackim Oberndorf bei Salzburg jest "Cicha Noc". Autorem słów Stille Nacht był Joseph Mohr, melodię ułożył Franz Xaver Gruber. Słowa jednej z wersji w języku polskim ułożył ok. 1930 roku Piotr Maszyński. Joseph Mohr (1792-1848) był nieślubnym dzieckiem Anny Schoiberin i dezertera armii austriackiej Franza Mohr, który porzucił matkę jeszcze przed narodzinami Josepha. Jako dziecko pozamałżeńskie musiał otrzymać specjalną zgodę na rozpoczęcie edukacji kościelnej. W roku 1815 został księdzem i odtąd przez wiele lat był związany z różnymi parafiami, aż w 1836 roku został proboszczem parafii w Wagrain, gdzie zmarł 12 lat później. Słynął ze swej hojności - niemal wszystkie swoje dochody przeznaczał na pomoc potrzebującym. W Wagrain założył szkołę i stworzył specjalny fundusz umożliwiający dzieciom z rodzin ubogich naukę. W lokalnym muzeum od roku 2006 istnieje st...

Kolęda i pastorałka

Obraz
Kolęda "Personent hodie" Kolędę stanowiła pierwotnie radosna pieśń noworoczna, która współcześnie przyjęła powszechnie formę pieśni bożonarodzeniowej (nawiązującej do świąt Bożego Narodzenia). Utrzymywana najczęściej w konwencji religijnej, początkowo wywodząca się z tradycji ludowej, w późniejszym okresie komponowana jest również przez wielu wybitnych kompozytorów. Odmiana kolędy o wątkach zaczerpniętych z życia codziennego nazywana jest pastorałką, która w odróżnieniu od kolędy we współczesnym, potocznym tego słowa rozumieniu, nie jest wykorzystywana w chrześcijańskich nabożeństwach religijnych ze względu na swój świecki charakter. W liturgii chrześcijaństwa zachodniego  kolędy wykonuje się od mszy o północy w święta Bożego Narodzenia (noc 24/25 grudnia) do święta Chrztu Pańskiego (niedziela po 6 stycznia). W polskiej tradycji dopuszcza się śpiewanie ich do Święta Ofiarowania Pańskiego (2 lutego). Od współczesnych kolęd (wykorzystywanych w nabożeństwach relig...

O wolności w wierze w Evangelisches Stift w Tybindze

Obraz
Evangelisches Stift w Tybindze zorganizował 12 grudnia spotkanie,którego tematem była wolność chrześcijan (Die Freiheit der Christen). Naszym gościem był prof. dr Volker Leppin, znany historyk Kościoła specjalizujący się w mediewistyce i czasach Reformacji. Expose obejmowało kwestie wolności w wierze ze szczególnym uwzględnieniem jej pojmowania przez Augustyna z Hippony, mistrza Eckharta, Marcina Lutra (m.in. w kontekście tezy 13 dysputy heidelberskiej i korespondencji Reformatora z Erazmem z Rotterdamu) i Dietricha Bonhoeffera.   Moderator spotkania Kamil Basiński dodatkowo podkreślił   znaczenie traktatu Doktora Lutra "O wolności chrześcijańskiej" z 1520 roku na przestrzeni lat. Uczestnicy pogawędki to studenci teologii ewangelickiej mieszkający zarówno w Bengel-Haus, jak i Ev. Stift i na terenie miasta. Ich pytania obejmowały zakres historii, etyki i teologii systematycznej. Wzajemny szacunek dla różnicy poglądów stanowił dobry fundament do wspólnej rozmowy. Gospodarze p...

Coraz mniej?

Obraz
Odejście z Kościoła tzw. Kirchenaustritt jest badany przez Ewangelicki Kościół w Niemczech (EKD) od 1963 roku. W 1991, a więc po Zjednoczeniu Niemiec, liczył on sobie 29.202.442 członków, a w 2016 - 21.922.187. 8% parafian aktywnie udziela się na rzecz wspólnoty, 2-3% stanowią tzw. niezidentyfikowani członkowie, którzy nie identyfikują się z Kościołem w żadnym wymiarze i rozważają odejście. Co ciekawe, ten trend nie uległ zmianie od 1972 roku. Literatura: 1.  https://www.ekd.de/statistik-kirchenmitglieder-17279.htm 2.  https://www.kirchenaustritt.de/statistik

Słynni polscy luteranie – XIX wiek (część I)

Obraz
Jan Jakub Gay (1801-1849) - polski architekt, reprezentant historyzmu, jako pierwszy w Warszawie architekt stosujący ozdoby architektoniczne z lanego żelaza i blachę cynkowaną do krycia dachów; Joanna Neybaur (1802-1885) - zajmowała się działalnością dobroczynną, szczególnie opieką nad warszawskimi sierocińcami, była nazywana "matką sierot"; Wincenty Pol Wincenty Pol (1807-1872) – poeta, geograf, kawaler Orderu Virtuti Militari; Fryderyk Chopin (1810-1849) – kompozytor i pianista, przynależność religijna nie jest wyjaśniona w żadnej biografii artysty, wiadomo, że uczestniczył w nabożeństwach warszawskiej parafii św. Trójcy, co byłoby nietypowe dla katolika w tamtym czasie; Konstanty Ordon (1810-1887) - oficer Wojska Polskiego, powstaniec listopadowy, W wierszu Reduta Ordona jego rzekomą śmierć opisał Adam Mickiewicz; Karol Vetter (1810-1883) – właściciel największego browaru oraz destylarni, pierwszy na Lubelszczyźnie zaczął produkować piwo bawar...

Teza miesiąca - Teza 25

Obraz
25 - Ta sama moc, jaką w ogólności ma papież nad czyśćcem, przysługuje w szczególności każdemu biskupowi i duchownemu w jego okręgu albo parafii.