środa, 20 września 2017

Zasady "sola"

Zasady "sola" to podstawowe zagadnienia teologii ewangelickiej, które przypomniała XVI-wieczna Reformacja na skutek powrotu do źródeł chrześcijaństwa: do Biblii. Podsumowują one różnice teologiczne z katolicyzmem i wskazują na niezmienne prawidła, jakie powinien wyznawać chrześcijanin, aby osiągnąć zbawienie. Zostały przejęte z czasem przez wszystkie kościoły protestanckie. Słowo "tylko" (sola) użyte jest w celu podkreślenia, że uczynki człowieka nie stanowią podstawy dla jego usprawiedliwienia.

 Zabawka edukacyjna "Róża Lutra" firmy Pilch z Ustronia. 

Przed rokiem była dostępna również w wersji niemieckiej. Najlepiej jest spytać bezpośrednio w firmie pod adresem: PILCH -:).








Sola fide
(=Allein durch den Glauben; Jedynie Wiara - każdy człowiek jest grzeszny i w wyniku tego oddzielony od Boga. Z powodu swojej grzeszności nie jest w stanie zrobić nic, by uratować się od Bożego gniewu i potępienia. Grzeszny człowiek może przyjąć Boże przebaczenie jedynie przez wiarę w Jezusa Chrystusa. Tylko wiara, a nie dobre uczynki, są podstawą do usprawiedliwienia człowieka przed Bogiem. Marcin Luter uznał tę zasadę za "podstawę istnienia Kościoła" (articulus stantis et cadentis ecclesiae). Do poprzedników Lutra, głoszących zasadę sola fide, należeli: Klaudiusz z Turynu (zm. 827), Piotr Waldo (ok. 1140 – ok. 1217) i waldensi, John Wycliffe (ok. 1324 – 1384) i lollardowie, Jan Hus (1369 -1415) i husyci.)

Sola gratia
(=Allein aus Gnade; Jedynie Łaska/ Jedynie z Łaski - zbawienie przychodzi tylko z łaski Boga jako "niezasłużony dar", a nie jako nagroda za jakiekolwiek zasługi grzesznika. Bóg jest jedynym źródłem łaski, a człowiek w żaden sposób nie może skłonić Boga do dania mu tej łaski lub zwiększenia jej zakresu. Bóg działa sam dla zbawienia człowieka.)


 Solus Christus
(=Allein Jesus Christus; Jedynie Chrystus - Jezus Chrystus jest jedynym Pośrednikiem (Orędownikiem) między Bogiem a człowiekiem, odrzuca zatem możliwość i konieczność występowania innych pośredników. Nie praktykuje się zatem kultu świętych i ich wstawiennictwa oraz kultu maryjnego.)






 Sola scriptura
(=Allein durch die Schrift; Jedynie Pismem - Pismo Święte jest samowystarczalnym źródłem wiary chrześcijańskiej, a w konsekwencji – jedynym autorytetem Kościoła rozstrzygającym w kwestiach wiary i praktyki. Protestantyzm nie uznaje tradycji i ustaleń Kościoła za samodzielne normatywne instancje dla wiary chrześcijańskiej (są to co najwyżej normy podporządkowane autorytetowi Pisma Świętego)




 Soli Deo gloria
(=dem alleinigen Gott die Ehre, Gott allein zur Ehre; Jedynie Bogu chwała - wszelka chwała należna jest jedynie Bogu, ponieważ zbawienie dokonuje się tylko przez Boga, przez Jego wolę i działanie. Nie jest to wynik wyłącznie Ofiary Jezusa na krzyżu, lecz także wynik wiary w tę Ofiarę; wiara ta powstaje z działania Ducha Świętego. Odrzucony został kult aniołów i świętych, a także relikwii czy wizerunków. Wiele wyznań protestanckich - w tym ewangelicy reformowani (kalwini) - tradycyjnie odrzucają nawet obecność rzeźb czy obrazów w miejscach kultu. Soli Deo gloria ma swoje uzasadnienie biblijne zarówno w Starym (1. Księga Mojżeszowa 20:4-6; 5. Księga Mojżeszowa 5:6-10; Psalm 115) jak i Nowym Testamencie (1. List do Tymoteusza 1:17; List Judy 1:25). Protestanccy kompozytorzy używali zwrotu lub jego skrótu w formie S.D.G. przy zapisie nutowym, podkreślając, iż stworzyli dzieło na chwałę Boga. Skrót ten znajduje się m.in. w manuskryptach: Jana Sebastiana Bacha, Christopha Graupnera czy Georga Friedricha Händla.)


 Solum verbum
(=Allein durch das Wort; Jedynie Słowo - Słowo Boże jest jedynym środkiem łaski Bożej. Słowo występuje pod dwoma postaciami: słowa mówionego oraz słowa widzialnego, sakramentów. Kościół jest genetycznie zależny od Słowa Bożego i nie może istnieć w oderwaniu od niego. Kościół jest tam, gdzie czysto i wiernie jest zwiastowane Słowo Boże.)





 A na odwrocie...














Literatura:

1. V. Leppin, Ausschließlichkeitsformeln. In: V. Leppin, G. Schneider-Ludorff (Hrsg.), Das Luther-Lexikon, 2015, 90-94.

2. M. Uglorz, Marcin Luter. Ojciec Reformacji, 2006, 125-138, 140-145.

3. J. Barber, The Road from Eden: Studies in Christianity and Culture, 2008, 233.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz